SGK Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Yapılan Değişiklikler Hk.

Vergi | Sosyal Güvenlik Bülteni - 2021/39 | SGK, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği

Özet

18.08.2021 tarihli ve 31572 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin çok sayıda maddesinde değişiklikler yapılmıştır.

Kapsam

18.08.2021 tarihli ve 31572 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile;

1. SSİY’nin 5. Maddesinde;

  • Kurumun bilgi işlem sistemlerinde bir arıza olmamasına rağmen, işverenin işyeri dosyasının veya sigortalının ikametgahının bulunduğu il, ilçe, mahalle veya sokaktaki; Elektrik ve iletişim alt yapısında meydana gelen arıza, yangın, yıldırım, infilak ve benzeri olaylar sonucu meydana gelen ve işlem yapmayı engelleyici durumlar ile sel veya su baskını, fırtına, yer kayması, deprem gibi tabi afetler ile grev, lokavt, sabotaj, terör saldırıları nedeniyle, 5510 sayılı Kanuna göre Kuruma verilmesi gereken her türlü bilgi, belge, bildirge ve beyannameler ile Kuruma yapılması gereken başvuruların Kanunda öngörülen sürenin son gününde yapılamaması ve söz konusu durumların yetkili makamlardan alınan belgelerle kanıtlanması halinde bu yükümlülüklerin Kurumca sorunların ortadan kalktığı tarihi takip eden 5. işgününün sonuna kadar erteleneceği ve muhteviyatı primlerin de aynı sürede Kuruma ödenmesi halinde bu yükümlülüklerin 5510 sayılı Kanunda öngörülen sürede yerine getirilmiş sayılacağı,
  • APHB/MPHB vermeye yetkili meslek mensubunun kendisinin veya birinci dereceden yakınının, Kanuna göre Kuruma verilmesi gereken her türlü bilgi, belge, bildirge ve beyannamelerin verilmesine veya Kuruma yapılması gereken başvurulara ilişkin sürelerin bitimine 7 gün veya daha az süre kala vefat etmesi halinde, söz konusu yükümlülüklerinin yasal sürelerinin son gününü takip eden günden itibaren 7. günün sonuna kadar yerine getirilmesi ve bu süre içinde sigorta primlerinin ödenmesi halinde bu yükümlülüklerin 5510 sayılı Kanunda öngörülen sürede yerine getirilmiş sayılacağı,

2. SSİY’nin 27. Maddesinde;

Yönetmeliğe 05.12.20217 tarihli eklenen ancak şu ana kadar uygulanmayan; Aynı ilde olmak ve işveren tarafından yazılı olarak talep edilmek kaydıyla, devamlı mahiyette işlem gören veya görecek olan iş kolu kodu aynı olan ve Kanunun 4/1 (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüm işyerlerinin, birleştirilmek suretiyle tek dosyada işlem görmesine Kurumca izin verilebileceğine dair fıkranın kaldırılması,

  • Otomatik işyeri tescili ile ilgili 10.03.2018 tarihli RG’de yayımlanan 7099 sayılı Kanunla yapılan değişiklikler gereğince bu tarihten geçerli olmak üzere; 5510 sayılı Kanunun 4/1 (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırılmasa dahi şirket kuruluş sözleşmesi, ruhsat gibi belgelere istinaden kamu kurum ve kuruluşları tarafından Kuruma elektronik ortamda intikal ettirilen işyeri tesciline ilişkin bilgilere göre SGK tarafından otomatik işyeri tescili yapılacağına dair fıkranın Yönetmeliğe de eklenmesi,
  • Tescili yapılacak işyerinde, hem ayın 1’i ila 30’u arasında, hem de ayın 15’i ila takip eden ayın 14’ü arasındaki çalışmalarına istinaden ücret alan sigortalıların bulunması halinde, her iki çalışma döneminden dolayı iki ayrı işyeri bildirgesi düzenlenerek ayrı ayrı işyeri tescili yapılacağı,

3. SSİY’nin 28. Maddesinde;

İşyerinde yürütülen işin, hangi işkolu koduna girdiğinin 26/12/2012 tarihli ve 28509 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin İşyeri Tehlike Sınıfları Tebliğine göre belirleneceği,

4. SSİY’nin 29. Maddesinde;

5510 sayılı Kanunun 4/1 (a) ve (c) bentleri kapsamında sigortalı çalıştırılan işyerlerinin tescilinde, işyeri bildirgesinin yeterli olduğuna, elektronik ortamda temin edilebilenler hariç olmak üzere eki belgelerin (İkamet belgesi, imza sirküleri, Ticaret Sicil Gazetesi ve Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Genel Tebliği ekinde yer alan sözleşme örneğinin) ihtiyaç olması hâlinde isteneceği,

Ancak, Kanunun 4/1 (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırılan işyerlerinin tescilinde;

a) İşverenden iş alan alt işverenler tarafından, Kanundan doğan yükümlülükleri başlamadan önce, asıl işverenle yapmış olduğu sözleşmenin bir örneğinin,

b) Adi ortaklıklar tarafından; noter onaylı ortaklık sözleşmesinin,

c) İhale konusu işlerde; işin sözleşmesi veya işin üstlenildiğini gösterir idarenin yazısının,

ç) İnşaat işyerlerinde; varsa arsa sahibi ile müteahhit arasındaki inşaat yapım sözleşmesinin, elden, posta yoluyla veya Kurumca belirlenen şekilde gönderilmesinin zorunlu olduğu,

5. SSİY’nin 33. Maddesinde;

İşveren Uygulama Tebliğinin “8.1.1-İşyerinin Tescili” başlığındaki hükümler Yönetmeliğe aktarılarak,

  • Devir veya intikal, şirketlerin nevilerinin değişmesi, birleşmesi, bölünmesi veya bir şirketin diğer bir şirkete katılması ya da adi şirketlerde yeni ortak alınması durumunda ve işyerinin aynı ünitenin görev alanına giren başka bir adrese nakledilmesi halinde, yeni adresin işyerinin nakledildiği tarihten itibaren 10 gün içinde işyeri bildirgesi ile e-sigorta kanalıyla işyerinin işlem gördüğü SGK müdürlüğüne halinde yeni işyeri dosyasının tescil edilmeyeceği işlemlerin eski işyeri dosyası üzerinden devam ettirileceği,
  • İşyerlerinde işletme adı değişikliklerinde işyeri bildirgesi verilmeyeceği, bu değişikliğin bir yazı ile Kuruma bildirileceği,

6. SSİY’nin 37. Maddesinde;

Sadece “malûliyet veya ölümle neticelenen” iş kazalarının Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca veya Bakanlık iş müfettişlerince soruşturulacağına ilişkin sınırlamanın kaldırılarak, SGK müdürlüklerince karar verilemeyen tüm iş kazaları soruşturma kapsamına alınacağı,

7. SSİY’nin 39. Maddesinde;

5510/4-1 (a) bendi kapsamındaki sigortalılarının geçici görevlendirilmiş olmaları ve 5510/4-1 (b) bendi kapsamındaki sigortalıların yürütmekte oldukları iş veya çalışma konuları nedeniyle yurtdışında bulunmaları şartı kaldırılarak, sigortalıların ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunmayan ülkelerdeki tedavileri sonucu verilen istirahat raporlarının ilgili ülke mevzuatına uygun olduğunun ülkemiz dış temsilciliklerince onanması hâlinde, yetkilendirilen hekim ve sağlık kurullarının ayrıca onayı aranmayacağı,

  • Sigortalılara bir takvim yılı içinde tek hekim tarafından ayaktan tedavilerde verilecek istirahat sürelerinin toplamının 40 günü geçemeyeceği, bu süreyi aşan istirahat raporları sağlık kurulunca verileceği,

8. SSİY’nin 40. Maddesinde;

  • Sigortalının, aynı süre içinde aynı sigortalılık hâline tabi olacak şekilde birden fazla işyerinde çalışması hâlinde,

Maddedeki her bir işyeri için SPEK üst sınırı dikkate alınarak ayrı ayrı bulunacak günlük kazançlarının toplamı geçici iş göremezlik ödeneğe esas günlük kazancını oluşturur hükmü kaldırılarak; ilgili dönemdeki prime esas kazançlar toplamının, bir ay için 30, toplamda 90 günü geçmemek üzere bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle gelir ve ödeneğe esas günlük kazancın hesaplanması,

  • Protokol yapılarak geçici iş göremezlik ödeneklerinin işverence ödenip SGK ile mahsuplaşma yapılabilmesine ilişkin Kamu idareleri ile toplu iş sözleşmesi işyerleri ile ilgili sınırlamanın kaldırılması,  
  • 5510/4-1 (a) kapsamındaki sigortalıların istirahatli olduğu dönemde işyerlerinde çalışıp çalışmadığına dair bildirimin işverenleri tarafından istirahatin sona erdiği aya ait APHB/MPHB’nin verileceği süre içinde Kurumca belirlenen usule göre elektronik ortamda yapılabileceği ile çalışılmadığına dair bildirimin yapılmaması veya süresi dışında yapılması halinde Kanunun 102. Maddesinin 1. Fıkrasının (i) bendine göre idari para cezası uygulanacağına dair hükümlerin Yönetmeliğe eklenmesi,

9. SSİY’nin 50. Maddesinde;

5510/4-1 (a) bendi kapsamındaki malullük, yaşlılık ve ölüm prim ödeme gün sayıları 1800 günün altında olduğundan malullük tespiti için yetkili hastanelere sevki yapılmayan sigortalıların malûl sayılmaları, ayrıca 1800 günü olmakla birlikte 5510/4-1 (b) bendi kapsamındaki ve prim borcu olması nedeniyle masrafları kendilerince karşılanmak üzere sevkleri yapılan sigortalıların aylık bağlanmadan önce prim borçlarını ödemesi ve malul sayılmaları halinde sevk işlemlerine ilişkin masrafların SGK tarafından karşılanacağı,

10. SSİY’nin 53. Maddesinde;

Malullük durumunu gösteren sağlık kurulu raporu alınmadan doğrudan malullük aylığı bağlanması talebinde bulunan sigortalılardan varsa talep tarihinden önceki 6 ay içerisinde SGK tarafından yetkilendirilmiş hastanelerce düzenlenmiş durum bildirir sağlık kurulu raporlarının da kabul edileceği,

11. SSİY’nin 59. Maddesinde;

Toptan ödeme talebi ile birlikte yaşlılık aylığı bağlanması talebinde de bulunanlara ve talep tarihi itibari ile yaşlılık aylığı için diğer şartları taşımakla birlikte gerekli prim ödeme gün sayısını sonradan tespit edilen hizmet süreleriyle tamamlayanlardan,

  • Toptan ödeme talebinden önce tahsis talebinde bulunanlara ilk tahsis talep tarihi,
  • Diğerlerine ise toptan ödeme talep tarihi,

Esas alınarak aylık bağlanacağı ve toptan ödeme tutarının da bağlanacak aylıklardan mahsup edileceği,

12. SSİY’nin 97. Maddesinde;

  • 4/a kapsamındaki sigortalılara yapılan ücret ve ücret dışı ödemelerin prime esas kazanca dahil edilip edilmemeleri ile ilgili olarak 5510 sayılı Kanunun 80. Maddesi hükümleri çerçevesinde;
    • Yıllık izin ücretinin akdin feshedildiği ayın,
    • Toplu iş sözleşmeleri uyarınca geriye dönük yönelik ücret farklarının ilişkin oldukları ayın,
    • Toplu iş sözleşmesi hükümleri uyarınca bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara geçici iş göremezlik ödeneği yanı sıra işverence ödenen ücretlerin istirahatli bulunulan ayların,

Kazancına dahil edileceği,

  • Ücretsiz izin, istirahat gibi çeşitli nedenlerle ay içinde sigortalının çalışmasının bulunmadığı ve ücret ödenmediği aylarda prime esas kazanca dahil olacak nitelikte ücret dışında bir ödeme yapılması halinde, ücret dışındaki bu ödemeler, ödemenin yapıldığı ayda sigortalının prim ödeme gün sayısının bulunmaması nedeniyle ödemenin yapıldığı tarihi takip eden iki ayı geçmemek üzere ilgili ayların prime esas kazancına dahil edileceği, ancak ödemenin yapıldığı tarihi takip eden iki ayda da ücret ödemesine hak kazanılmadığı durumlarda, ücret dışındaki bu ödemeler prime esas kazanca dahil edilmeyeceği,
  • Kesinleşen mahkeme veya özel hakem veya arabuluculuk kararının göre işçiye işe başlatılması halinde ödenecek en çok dört aya kadar olan ücret ve diğer hakların mahsup edilmemiş haliyle prime tabi tutulacağı ve bu sürelerin prim ödeme gün sayısından sayılacağı,

Gibi İşveren Uygulama Tebliğinin “7.2- Ücret ve Ücret Niteliğindeki Kazançların Prime Tabi Tutulmasına İlişkin Hususlar” “7.5- Prime Esas Kazancın Üst Sınırını Aşan Ücret Dışındaki Ödemeler” başlığında yer alan açıklamaların Yönetmeliğe eklenmesi,

13. SSİY’nin 100. Maddesinde;

5510/4-1 (a) kapsamındaki sigortalılar için SGK’ya bildirilecek prim ödeme gün sayısının, istirahat, ücretsiz izin, disiplin cezası gibi çeşitli nedenlerle ay/dönem içinde hak kazanılmış hafta tatili dışında, çalışmadığı ve çalışmadığı günler içerisinde ücret almadığı günlerin bulunması durumunda, ilgili ay/dönemdeki prim ödeme gün sayısının ücret alınmayan gün sayısının çıkartılmak suretiyle hesaplanacağı,

14. SSİY’nin 102. Maddesinde;

  • İşveren Uygulama Tebliğinin “2.1-Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Düzenlenmesi” başlığı altındaki hükümlerin Yönetmeliğe de eklenmesi,
  • APHB’nin takip eden ayın 23’ü olan verilmesi süresinin MPHB uygulamasına istinaden takip eden ayın 26’sı olarak Yönetmelik metninde de değiştirilmesine,

15. SSİY’nin 108. Maddesinde;

İş mahkemelerince veya özel hakem tarafından verilen kararlar uyarınca göreve iadesine karar verilen sigortalı için verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk edecek sigorta primlerinin,
Arabuluculuk faaliyeti sonunda tanzim edilen ve ilam niteliğini haiz bulunan anlaşma belgesi uyarınca sigortalı için verilmesi gereken aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı tahakkuk edecek sigorta primlerinin,
Toplu iş sözleşmelerine tabi işyeri işverenlerince veya kamu idarelerince ya da yargı mercilerince verilen kararlar ile arabuluculuk faaliyeti sonunda tanzim edilen ve ilam niteliğinde bulunan anlaşma belgesine istinaden, hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenen ücret dışındaki ödemelere ilişkin sigorta primlerinin,
Ödenme süreleri ile ilgili İşveren Uygulama Tebliğinin “2.2- Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin Kuruma Verilmesi” başlığı altındaki açıklamaların Yönetmeliğe eklenmesi,

16. SSİY’nin 111. Maddesinde;

Maddenin önceki hali sadeleştirilerek, asgari işçilik hesaplamalarında inşaatın ruhsatnamesinde yer alan yapı sınıfı ve grubu esas alınarak araştırma işleminin yapılacağı,

17. SSİY’nin 112. Maddesinde;

Kurumun denetim ve kontrolle görevlendirilmiş memurlarınca inceleme yapılmasının istenilmeyeceğinin dilekçe ile bildirilmesi hükmünün madde metninden çıkarılarak, asgari işçilik hesaplaması sonucu ortaya çıkan borcun işverence tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenmesi veya itirazda bulunulmaması halinde borcun kesinleşeceği ve işlemlerin sonuçlandırılacağı,

Şeklinde değişiklikler yapılmıştır.

Söz konusu SSİY’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğe aşağıdaki bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.

18.082021 tarihli Yönetmelik metnine ulaşmak için tıklayınız.

İletişim

Celal Özcan

Celal Özcan

Sosyal Güvenlik Hizmetleri, Direktör, PwC Türkiye

Bizi takip edin