Kapsam
09.11.2022 tarihli, 32008 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7420 sayılı “Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile çalışanlara ve işverenlere yönelik aşağıdaki düzenlemeler yapılmıştır.
1) Yemek yardımına ilişkin gelir vergisi istisnası:
7420 sayılı Kanunun 2.Maddesi ile 193 sayılı Kanunun 23.Maddesinin 1.Fıkrasının (8) numaralı bendinin parantez içi hükmü:
- "İşverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 Türk lirasını aşmayan kısmı istisna kapsamındadır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile bu amaçla sağlanan diğer menfaatler ücret olarak vergilendirilir"
Şeklinde değiştirilerek, çalışanlara sağlanan 51 TL’yi aşmayan yemek bedelleri gelir vergisinden istisna edilmiştir.
Yapılan değişiklikle, istisna için aranan, ödemenin yemek verme hizmeti sağlayan mükelleflere yapılması koşulu kaldırılmış olup, çalışanlara nakit olarak verilen yemek bedelinin 51 TL’yi aşmayan kısmı gelir vergisinden istisna tutulmuştur.
Yemek yardımının gelir vergisinden istisna edilmesiyle ilgili düzenleme 01.12.2022 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.
2) Elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine ilişkin sigorta primi ve gelir vergisi istisnası:
7420 sayılı Kanunun Geçici-1. Maddesinde;
- “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 TL'yi aşmayan ödemeler, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre prime esas kazanca dahil edilmez ve bu tutar üzerinden 193 sayılı Kanun uyarınca gelir vergisi hesaplanmaz.
- Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye ilgisine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilidir.”
Şeklinde düzenleme yapılarak, işverenlerce çalışanların 1.000 Türk Lirasına kadar elektrik, doğalgaz ve ısınma giderlerinin ödenmesi amacıyla sağlayacakları menfaatler gelir vergisi ve sigorta primine esas kazançtan istisna edilmiştir.
Elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine ilişkin gelir vergisi ve sigorta primi istisnası geçici bir düzenleme olup, Kanunun yayımı tarihi olan 09.11.2022 ila 30.06.2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) uygulanacaktır.
Elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine ilişkin gelir vergisi ve sigorta primi istisnasından yararlanabilmek için bu amaçla yapılacak ödemelerin çalışanların mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılması gerekmektedir.
Elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine ilişkin getirilen gelir vergisi ve sigorta primi istisnası ile ilgili uygulamaya yönelik usul ve esaslar Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belirlenecektir.
3) İşverenlerce yurt dışındaki onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışmak üzere götürülen işçilerin ücretlerinin gelir vergisinden istisnası:
7420 sayılı Kanunun 2.Maddesi ile 193 sayılı Kanunun 23.Maddesinin 1.Fıkrasına (18) numaralı bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (19) numaralı bent eklenerek;
- "19. Yurt dışında yapılan inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına, fiilen yurt dışındaki çalışmaları karşılığı işverenin yurt dışı kazançlarından karşılanarak yapılan ücret ödemeleri."
Gelir vergisi istisnası kapsamına alınmıştır.
Yapılan düzenlemeyle, yurtdışında yapılan işin inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerde çalışan hizmet erbabına, fiilen yurtdışındaki çalışmaları karşılığı, işverenin yurtdışı kazançlarından karşılanarak yapılan ücret ödemeleri gelir vergisinden istisna tutulmuştur.
İşverenlerce yurtdışına götürülen işçilerin ücretlerinin gelir vergisinden istisna edilmesiyle ilgili düzenleme 01.12.2022 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecektir.
4) COVID-19 Pandemisi sürecinde yersiz ve hatalı ödenen KÇÖ ve NÜD ödemelerinin terkin edilmesi:
7420 sayılı Kanunun 14.Maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen aşağıdaki Geçici-32.Maddeyle;
- "GEÇİCİ MADDE 32- Yeni Koronavirüs (Covid-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvurularının alınması, değerlendirilmesi ve ödenmesine ilişkin işlemler ile nakdi ücret desteği işlemleri hakkında Bakanlık ve Kurum personeline herhangi bir sorumluluk yüklenemez. Bu kapsamda Yeni Koronavirüs (Covid-19) sebebiyle ödenen kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemelerinde hatalı işlemlerden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemelerden bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olanlar terkin edilir. Tahsil edilenler iade veya mahsup edilemez. Bu alacaklarla ilgili başlatılmış takip ve tahsil işlemlerine devam edilmez, yargı mercilerine intikal etmiş olan dosyalarda Kurum ve Bakanlık aleyhine yargılama giderine hükmedilmez. Kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmasına istinaden oluşan fazla ve yersiz ödemeler ile ceza soruşturmasına veya kovuşturmasına konu olmuş kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemeleri bu madde kapsamı dışındadır. Ceza soruşturması veya kovuşturması sonucu kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya beraat kararı verilenler hakkında bu madde uyarınca terkin hükümleri uygulanır"
Şeklinde yapılan düzenlemeyle;
- Covid-19 gerekçeli kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) ile nakdi ücret desteği (NÜD) ödemelerinde hatalı işlemlerden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemelerden bu maddenin yürürlük tarihi olan 09.11.2022 tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olanlar terkin edilecektir.
- Ancak, kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25. Maddesinin 1.Fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmasına istinaden (fesih yasağının ihlal edilmesi sonucu) oluşan fazla ve yersiz ödemeler ile ceza soruşturmasına veya kovuşturmasına konu olmuş kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemeleri terkin kapsamına girmeyecek, ancak ceza soruşturması veya kovuşturması sonucu kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya beraat kararı verilmesi durumunda terkin hükümleri uygulanacaktır.
Yersiz ve hatalı KÇÖ ve NÜD ödemelerinin terkini ile ilgili düzenleme Kanunun yayımı tarihi olan 09.11.2022 itibarıyla yürürlüğe girmiştir.
İlgili Kanun metnine aşağıdaki bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.