Kapsam
09.11.2022 tarihli ve 32008 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “7420 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Geçici-1.Maddesiyle; 09.11.2022 tarihinden itibaren işverenler tarafından çalışanlarına elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30.06.2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 Türk lirasını aşmayan ödemelerin, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre prime esas kazanca dâhil edilmeyeceği ve bu tutar üzerinden 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu uyarınca gelir vergisi hesaplanmayacağına dair düzenlene yapılmış ve uygulamanın usul ve esaslarını belirlemeye ilgisine göre Hazine ve Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının yetkili olduğuna” dair düzenleme yapılmıştı.
Prime esas kazançtan da istisna edilecek ısınma yardımına ilişkin uygulamanın usul ve esaslarına ilişkin SGK’nın 14.12.2022 tarihli ve 2022/26 sayılı Genelgesinde:
Enerji yardımı olarak adlandırılan ısınma yardımı ile ilgili ödemelerin prime esas kazançtan istisna tutulabilmesi için;
a) İşverenler tarafından sigortalılarına elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere ödenmesi,
b) Ödemelerin maddenin yürürlüğe girdiği 09.11.2022 tarihinden 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) yapılması,
c) Ödemelerin mevcut prime esas kazanç tutarlarına ilave olarak yapılması,
d) İlave olarak yapılan ödemelerin aylık 1.000 TL’yi aşmaması,
Şartlarının birlikte gerçekleşmesi gerektiği,
Elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık yapılan ödemeler dışındaki ödemeler için söz konusu enerji yardımı prim istisnasının uygulanmayacağı;
- Enerji yardımının sigortalıya nakden ödenmesinin veya sigortalılara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma hizmetleri sunan üçüncü kişilere ödeme yapılmış olmasının prime esas kazançtan istisna olma durumunu değiştirmeyeceği, dolayısıyla, enerji yardımı sigortalıya nakden ödenmemiş olsa bile söz konusu ödemenin prime esas kazançtan istisna olacağı,
- İşverenler tarafından sigortalılara hem elektrik hem doğalgaz hem de diğer ısınma giderleri için ayrı ayrı ödeme yapılması halinde, enerji yardımının prime esas kazançtan istisna tutulmasında elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere yapılan ödemelerin toplam tutarına bakılacağı,
- Sosyal güvenlik mevzuatına göre ücret dışı ödemelerin ödendiği ayın kazancına dahil edileceğinden, 30.06.2023 tarihinden sonra yapılan enerji yardımı ödemelerinin istisna kapsamında sayılmayacağı,
- Isınma giderlerine karşılık olarak yapılan ödemelerin ait olduğu ay/dönem dışında ancak 09.11.2022-30.06.2023 (bu tarih dahil) dönemi içerisinde yapılması halinde, ilgili aya/döneme ait enerji yardımının söz konusu ödemenin yapıldığı ayın/dönemin prime esas kazancından istisna tutulacağı,
- Enerji yardımının prime esas kazançtan istisna tutulabilmesi için, yapılan ödemelerin sigortalıların mevcut prime esas kazançlarına ilave olarak yapılmış olması gerektiği,
- Buna göre, 7420 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarih (09/11/2022) itibarıyla enerji yardımı yapılan işyerinde çalışmaya devam edenler bakımından esas alınacak mevcut prime esas kazancın, sigortalıya enerji yardımı yapılan aydan önce enerji yardımı yapılan işyerinden bildirilen en son aya/döneme ait prime esas kazanç olacağı,
- 7420 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten sonra enerji yardımı verilen işyerinde sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar bakımından mevcut prime esas kazanç olarak sigortalının çalışmaya başladığı aya/döneme ilişkin prime esas kazanç tutarının esas alınacağı ve takip eden aylarda aynı işyerinde çalışmaya devam eden söz konusu sigortalılar bakımından esas alınacak mevcut prime esas kazancın ise sigortalıya enerji yardımı yapılan aydan önce enerji yardımı yapılan işyerinden bildirilen en son aya/döneme ait prime esas kazanç olacağı,
- Sigortalının aynı ya da farklı bir işverene ait birden fazla işyerinde çalışması halinde prime esas kazanç hesabının işverenlere ait her bir işyeri için ayrı ayrı yapılacağı,
- İlave ödemelerin 1.000 TL’yi aşması halinde bu tutarı aşan kısmın prime esas kazanca tabi olacağı,
- Toplu iş sözleşmesi veya hizmet sözleşmesi gereği işverenlerce sigortalılara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olarak Kanunun yürürlük tarihi olan 09.11.2022’den önce de bu nitelikte bir ödeme yapılması ve bu ödemenin ücret bordrosunda yakıt, ısınma yardımı ve benzeri şekilde ayrıca gösterilmiş olması durumunda, 1.000 TL’lik sınırın aşılmaması kaydıyla 09.11.2022 ila 30.06.2023 tarihleri arasında yapılan bu ödemeler için de sigorta primi istisnasından yararlanılacağı,
- Asgari Ücret Yönetmeliğinin “İşverenin Sorumluluğu” başlıklı 12 nci maddesinde işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamayacağı hükmü yer aldığından, brüt asgari ücretin (prime esas kazanç alt sınırı) içerisine enerji yardım tutarının dâhil edilmeyeceği,
- Uygulama kapsamında işverenlerin bildirimlerinin esas alınacağı, gerçeğe aykırı bildirim yapıldığının tespit edilmesi halinde daha önce istisna kapsamında prime esas kazanca dahil edilmemiş tutarların gecikme cezası ve zammı ile birlikte işverenlerden tahsil edileceği,