Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde 11.11.2022 tarihinde yapılan değişiklik uyarınca SGK Yönetim Kurulu’nca alınan 2022/23 sayılı karar ile işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla işverenlerce yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılacak her türlü ödemede, sigorta primine esas kazançtan istisna tutulacak yemek istisna bedeli oranı günlük brüt asgari ücretin %23,65’i olarak belirlenmiş olup, 01.12.2022 – 31.12.2022 tarihleri arasında geçerli yemek istisna bedeli de 51,01 TL/günlük olarak uygulanacaktır.
1-) 09.11.2022 tarihli ve 32008 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7420 sayılı “Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23.Maddesinin 1.Fıkrasının (8) numaralı bendinde yapılan;
"İşverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 Türk lirasını aşmayan kısmı istisna kapsamındadır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile bu amaçla sağlanan diğer menfaatler ücret olarak vergilendirilir."
Şeklinde yapılan değişiklikle 01.12.2022 tarihinden geçerli olmak üzere işverence verilen yemek bedelinin 2022 yılı için 51 TL’yi aşmayan kısmı gelir vergisi ve damga vergisinden istisna tutulmuştu.
2-) Yemek yardımı ile getirilen gelir ve damga vergisi istisnasına paralel olmak üzere, 11.11.2022 tarihli ve 32010 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik değişikliği ile de Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 97. Maddesinin 7. Fıkrasının (a) bendinde;
İşyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla, yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin, günlük asgari ücretin Kurum Yönetim Kurulunca belirlenen oranının fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutarı,
...
prime esas kazanca dahil edilmez.”
Şeklinde değişiklik yapılarak, günlük asgari ücretin % 6’sı olarak belirlenmiş olan sigorta primine esas kazanç yemek bedeli istisna oranını belirleme yetkisi 01.12.2022 tarihinden geçerli olmak üzere SGK Yönetim Kuruluna bırakılmıştı.
3-) SGK Yönetim Kurulu 17.11.2022 tarihli ve 2022/323 sayılı Kararıyla, yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin, günlük brüt asgari ücretin %23,65’inin prime esas kazançtan istisna tutulmasına karar vermiştir.
4-) 23.11.2022 tarihli ve 2022/20 sayılı SGK Genelgesinde de; SGK Yönetim Kurulunca belirlenen %23,65’lik istisna oranına ilişkin SGK Yönetim Kurulu Kararı gereğince 01.12.2022 ila 31.12.2022 tarihleri arasında 5510/4-1 (a) bendine tabi sigortalıların prime esas kazançlarından istisna tutulacak yemek bedeli tutarının 215,70 TL x % 23,65 = 51,01 TL (Günlük) olarak uygulanacağı belirtilmiştir.
SGK’nn 2022/20 Sayılı Genelgesinde; söz konusu yemek istisna tutarının yemek kartı, yemek kuponu, yemek çeki şeklinde sağlanan yemek yardımlarında da geçerli olup olmadığı, başka bir ifadeyle günlük 51,01 TL’yi aşan tutarlardan sigorta primi kesilip kesilmeyeceği konusunda herhangi bir açıklama yapılmamıştır.
Yönetmelikteki “……. sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin” ifadesinden; 01.12.2022 tarihi itibariyle yemek kartı, yemek çeki, yemek kuponu ile yapılan ödemelerde de belirlenen istisna tutarı olan 51,01 TL’yi aşan kısım üzerinden sigorta primi ve işsizlik sigorta primi kesilmesi gerektiği şeklinde yorumlanabilecek olmakla birlikte, SGK’nın halen yürürlükte olan 2020-20 sayılı Genelgesinin yemek yardımları ile ilgili bölümünde yer alan “Öte yandan, sigortalılara ay içinde yemek parası olarak nakit ödeme yapılmaksızın, çalıştıkları işyerinin dışında yemek üretimi yapan başka firma veya şahıslar tarafından (örneğin yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki karşılığında) gerek işyerinde, gerekse işyerinin dışında yemek verilmesi halinde, işverenlerce bu firma veya şahıslara fatura karşılığında yemek bedeli olarak ödenen fatura bedelleri prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. Ancak hayatın olağan akışına aykırı muvazaalı uygulamaların tespit edilmesi durumunda yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki gibi araçlara yüklenen bu tutarlar prime esas kazanca dahil edilecektir.” Şeklindeki düzenlemeler kaldırılmadığından çelişki yaratan bu durumun önümüzdeki günlerde SGK’nın çıkaracağı ikinci bir Genelge ile açıklığa kavuşturulması beklenmektedir.
Söz konusu SGK Genelgesine aşağıdaki bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.