Sigorta Primine Esas Kazançtan İstisna Yemek Bedeli

Kapsam

1-) 11.11.2020 tarihli ve 32010 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik değişikliği ile Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 97. Maddesinin 7. Fıkrasının (a) bendinde değişiklik yapılarak,

Günlük asgari ücretin % 6’sı olarak belirlenmiş olan sigorta primine esas kazanç yemek bedeli istisna oranını belirleme yetkisi 01.12.2022 tarihinden geçerli olmak üzere SGK Yönetim Kuruluna bırakılmıştı.

3-) SGK Yönetim Kurulunun 17.11.2022 tarihli ve 2022/323 sayılı Kararıyla, yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin, günlük brüt asgari ücretin %23,65’inin prime esas kazançtan istisna tutulmasına karar vermişti.

4-) 23.11.2022 tarihli ve 2022/20 sayılı SGK Genelgesinde de; SGK Yönetim Kurulunca belirlenen %23,65’lik istisna oranına ilişkin SGK Yönetim Kurulu Kararı gereğince 01.12.2022 ila 31.12.2022 tarihleri arasında 5510/4-1 (a) bendine tabi sigortalıların prime esas kazançlarından istisna tutulacak yemek bedeli tutarının 215,70 TL x % 23,65 = 51,01 TL (Günlük) olarak uygulanacağı belirtilmi§ti.

Yukarıdaki düzenlemeler sonucunda;

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yapılan değişiklik sonucunda “ sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelerin” ifadesinden; 01.12.2022 tarihi itibariyle yemek kartı, yemek çeki, yemek kuponu ile yapılan ödemelerde de belirlenen istisna tutarı olan 51,01-TL’yi aşan kısım üzerinden sigorta primi ve işsizlik sigorta primi kesilmesi gerektiği hususu ile 2020-20 sayılı Genelgenin yemek yardımları ile ilgili bölümünde yer alan “Öte yandan,  sigortalılara ay içinde yemek parası olarak nakit ödeme yapılmaksızın, çalıştıkları işyerinin  dışında yemek üretimi yapan başka firma veya şahıslar tarafından (örneğin yemek kuponu,  yemek kartı, yemek çeki karşılığında) gerek işyerinde, gerekse işyerinin dışında yemek verilmesi halinde, işverenlerce bu firma veya şahıslara fatura karşılığında yemek bedeli olarak ödenen  fatura bedelleri prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. Ancak hayatın olağan akışına aykırı muvazaalı uygulamaların tespit edilmesi durumunda yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki  gibi araçlara yüklenen bu tutarlar prime esas kazanca dahil edilecektir.” şeklindeki düzenleme arasında ortaya çıkan çelişkinin giderilmesi ve uygulamanın usul ve esasları ile ilgili olarak 02.12.2022 tarihli 2022/22 sayılı Genelge yayımlanmış olup,

2022/22 sayılı Genelgede sigorta primine esas kazançtan istisna yemek bedelleri ile ilgili olarak;

1-) Yemek Bedeli;

Yemek bedeli olarak yapılan ödemelerden prime esas kazanca dahil edilecek tutarların;

• Günlük İstisna Tutarı = Brüt Günlük Asgari Ücret x %23,65
• Aylık İstisna Tutarı = Ay İçinde Fiilen Çalışılan Gün Sayısı x Günlük İstisna Tutarı
• Prime Esas Kazanca Dahil Edilecek Yemek Bedeli = Ödenen Yemek Bedeli - İstisna Tutarı

Şeklinde hesaplanacağı,

Uygulamanın:

1-) Sigortalılara işyerinde veya işyerinin müştemilatında yemek verilmesi halinde  uygulama:

İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında kendi imkanlarıyla yemek verilmesi amacıyla işverenler tarafından ödenen yemek bedelleri sigorta primine esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Yemeğin işyerinde veya işyeri dışında yapıldığına bakılmaksızın işverenlerin üçüncü şahıslarla anlaşarak yemek hizmetini kendi işyerinde veya müştemilatında sunması halinde üçüncü şahıslara fatura karşılığı yapılan ödemeler de prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

2-)İşverenlerce sigortalılar için üçüncü kişilere nakden yapılan yemek ödemelerinde uygulama:

İşverenlerce sigortalılar için işyeri veya müştemilatı dışında kalan yerlerde üçüncü kişilere yemek bedeli adı altında fatura karşılığı nakden ödeme yapılması halinde günlük brüt asgari ücretin %23,65’ inin fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutar, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

3-) İşverenlerce sigortalılara nakit olarak verilen yemek bedelinde uygulama:

İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla, sigortalılara yemek bedeli adı altında nakden yapılan ödemelerin günlük asgari ücretin %23,65’ inin fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

4-) Sigortalılar için üçüncü kişilere yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki vb.  araçlarla fatura karşılığı ödenen yemek bedellerine ilişkin uygulama:

Sigortalılara ay içinde yemek bedeli olarak nakit ödeme yapılmaksızın, çalıştıkları işyerinin dışında yemek üretimi yapan başka firma veya şahıslar tarafından yemek kuponu, yemek kartı,

yemek çeki vb. karşılığında yemek verilebilmektedir.

Bu kapsamda sigortalılar için üçüncü kişilere yemek kuponu, yemek kartı, yemek çeki vb. araçlarla fatura karşılığı yemek bedeli ödenmesi halinde günlük brüt asgari ücretin %23,65’ inin fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutar, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

5-) Yemek bedeline ilişkin diğer hususlar:

• Yemek kartlarına/çeklerine/kuponlarına yüklenen yemek bedellerinin sigorta priminden istisna tutulabilmesi için söz konusu kartların/çeklerin/kuponların yalnızca yemek yenilmesi amacıyla kullanılması gerektiği,

Yemek bedeli adı altında sigortalılara veya sigortalılar için üçüncü kişilere yapılan her türlü ödemelere ilişkin muvazaalı durumların tespit edilmesi halinde Kurumun prim kaybı işverenlerden 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi uyarınca gecikme zammı ve cezası ile tahsil edileceği,

• Asgari Ücret Yönetmeliğinin “İşverenin Sorumluluğu” başlıklı 12.maddesinde yer alan “İşverenler tarafından, işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamaz” hükmü gereğince yemek bedelinin asgari ücrete ilave olarak verilmesi gerektiği,

Buna göre, brüt asgari ücretin (prime esas kazanç alt sınırı) içerisine yemek bedeli tutarının dâhil edilmeyeceği,

• Aynı işyerinde çalışan bazı sigortalılara işyerinde veya müştemilatında, bazı sigortalılara da yemek verme hizmetini sağlayan yerlerde yemek verilmesi durumunda;
• İşyerinde veya müştemilatında yemek hizmeti verilmesi halinde Genelgenin 2.1.1 başlığında,
• İşyeri veya müştemilatı dışındaki yerlerde yemek hizmeti verilmesi halinde ise ilgisine göre Genelgenin 2.1.2, 2.1.3 ve 2.1.4 başlıklarında,

Açıklanan esaslar çerçevesinde işlem yapılacağı, Hususları belirtilmiştir.

2022/22 Genelgedeki açıklamalara göre; 01.12.2022 tarihinden itibaren geçerli olacak sigorta primine esas kazançtan istisna edilecek yemek bedelleri ile ilgili uygulama özet olarak aşağıdaki tabloda belirtildiği gibidir:

Söz konusu SGK Genelgesine aşağıdaki bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.

• 02/12/2022 tarihli SGK Genelgesine ulaşmak için tıklayınız