Vergi | Sosyal Güvenlik Bülteni - 2024/6

SGK 2024 Yılı Asgari Ücret Desteği Genelgesi

  • 10 dakikalık okuma
  • 05 Mart 2024

Özet

İşverenlere 2024 yılı Ocak-Aralık döneminde sağlanacak olan günlük 23,33,-TL, aylık (23,33,-TL x 30 gün) 699,90,-TL tutarındaki asgari ücret desteğinin uygulama usul ve esasları SGK’nın 29.02.2024 tarihli ve 2024/3 sayılı Genelgesinde açıklanmıştır.

Kapsam

2024 yılı asgari ücret desteği uygulamasının usul ve esaslarıyla ilgili 29.02.2024 tarihli ve 2024/03 sayılı SGK Genelgesinde aşağıdaki hususlar belirtilmiştir:

1-) Kapsama Giren İşverenler

5510/4-1 (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 5510/4-1 (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli (Malullük-Yaşlılık-Ölüm) sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri yararlanacaktır.

2-) 2024 yılından önce tescil edilmiş olan işyerleri

2023 yılının aynı ayına ilişkin SGK’ya verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde (APHB) veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde (MPHB) prime esas günlük kazancı 671,00-TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını (PÖGS) geçmemek üzere, 2024 yılı Ocak ile Aralık ayları için günlük 23,33-TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.

“1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92” nolu belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır.

3-) 2024 yılında tescil edilmiş / edilecek olan işyerleri

2024 yılı içinde ilk defa 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam PÖGS’nin 2024 yılı Ocak ile Aralık ayları/dönemi için günlük 23,33-TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.

Yasal süresi içinde verilen asıl ve ek belgelerdeki/beyannamelerdeki toplam gün sayısından yine yasal süresinde verilen iptal belgelerindeki/beyannamelerindeki gün sayısı düşülerek yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

“1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92” nolu belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır.

4-) 2023 yılı sonuna kadar hiç sigortalı bildirimi yapmamış olan işyerleri

2024 yılından önce Kanun kapsamına alınmış, ancak 2023 yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri 2024 yılında tescil edilmiş olan işyerleri gibi destekten yararlanacaklardır.

5-) Toplu iş sözleşmesi olan işyerleri ile Linyit ve Taşkömürü işyerleri

Asgari ücret desteğine esas prim gün sayısı hesabında 2023 yılı için baz alınan 671,00-TL tutarındaki günlük kazanç sınırı;

  • 6356 sayılı Sendikalar ve TİS Kanunu hükümleri uyarınca TİS’e tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 1.341,-TL,
  • 3213 sayılı Kanunun Ek 9.Maddesi uyarınca ücretleri asgari ücretin iki katından az olamayacağı hükme bağlanan "Linyit" ve "Taşkömürü" çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar için ise 1.789,-TL, 0larak dikkate alınacaktır.

6-) Destekten yararlanma şartları

  • 2024 yılı Ocak ile Aralık aylarına ait APHB veya MPHB’nin yasal süresi içerisinde verilmesi,
  • APHB/MHPB’lerden doğan sigorta primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi ve borç varsa taksitlendirilmiş olması,
  • 2024 yılı Ocak ile Aralık ayları için çalıştırılan kişilerin sigortalı olarak bildirilmiş ve bildirilen sigortalıların da fiilen çalıştırılmış olması,
  • 2024 yılı Ocak ile Aralık ayları için sigorta primine esas kazancın eksik bildirildiğine veya hiç bildirilmediğine dair denetim ve kontrolle yetkili olan memurlarca bir tespitin yapılmamış olması, gerekmektedir.

7-) Destekten yararlanabilmek için en az sigortalı bildirim sınırı

2024 yılı öncesi tescil edilmiş olan işyerleri için; 2024/Ocak ile Aralık aylarında 5510/4-1 (a) bendi kapsamında uzun vade sigorta kollarından bildirilen sigortalı sayısının, 2023 yılı Ocak ila Aralık ayında 5510/4-1 (a) kapsamında uzun vade sigorta kollarından en az bildirim yapılan aydaki sigortalı sayısından az olmaması gerekmektedir.

8-) Destekten yararlanılacak aydaki/dönemdeki sigortalı sayısı ile en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısının tespitinde

  • Gün bildirimi yapılmayan (0 gün bildirilmiş) sigortalılar (destekten yararlanılacak ayda/dönemde eksik gün nedeni 2-Ücretsiz İzin, 18-Kısa Çalışma Ödeneği, 21-Diğer Ücretsiz İzin, 27-Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler olarak seçilen sigortalılar hariç) ile uzun vadeli sigorta kollarından bildirimi yapılmayanlar dikkate alınmayacaktır.
  • Her bir ayda çalışan sigortalı sayısı, ilgili dönemlerde Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalı sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.
  • Bir sigortalının işten ayrılmasını müteakip aynı ay içinde ayrıldığı işyerinde tekrar işe başlamış olması halinde, bu sigortalı için ilgili aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.
  • Aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde, bir sigortalının birden fazla belge türü/kanun türü ile bildirilmiş olması halinde, bu sigortalı için ilgili dönemde iki ayrı kayıt yer almakla birlikte, sigortalı sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate alınmayacaktır.
  • Ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da hesaplamaya dahil edilecektir.

9-) Alt işverenlerin destekten yararlanması

  • Asgari ücret desteğinin hesaplanmasında, prim ödeme gün sayısı, toplam sigortalı sayısı, ortalama sigortalı sayısı, 2023 yılındaki uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen en az bildirim yapılan aydaki sigortalı sayısı ve prime esas kazanç hesabı konusunda yukarıda belirtilen hususlar asıl işveren ve her bir alt işveren yönünden ayrı ayrı değerlendirilecektir.
  • Alt işverenler, yalnızca kendi çalıştırmış oldukları sigortalılara ilişkin borçlardan sorumlu tutulabileceğinden, asıl işverenin veya diğer bir alt işverenin Kuruma borcu bulunmasına rağmen kendi alt işverenliğinden kaynaklanan borcu bulunmayan ve “2.2.1-2024 Yılında Tescil Edilmiş/Edilecek Olan işyerlerine ilişkin İş Ve işlemler" başlığında belirtilen usul ve esaslara göre destekten yararlanan alt işveren destekten yararlanmaya devam edecektir.
  • Alt işverenlerin çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazanç tutarlarını eksik bildirdiğinin, sigortalılarını kayıt dışı çalıştırdığının ya da bildirdiği sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde yalnızca ilgili alt işverenlerin destek tutarları geri alınacak, buna karşın asıl işverenin destek tutarı ise geri alınmayacaktır. Ancak, asgari ücret desteğinin iptalinden dolayı alt işverene çıkacak borçlardan asıl işveren de müteselsilen sorumlu olacaktır.
  • Destekten yararlanmak için asıl işverenlerin alt işverenleri ile, alt işverenlerin ise birbirleriyle istihdamın kaydırılması şeklinde muvazaalı işlem yaptıklarının anlaşılması halinde bu işveren ve alt işverenler hakkında asgari ücret desteğine ilişkin hükümler uygulanmayacaktır.

10-) Sigortasız veya sahte sigortalı çalıştırma durumu

Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde 2024 yılı Ocak ile Aralık ayları için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığı durumlarının tespit edilmesi halinde asgari ücret desteğinden yararlanılamayacaktır.

Sigortalıların prime esas kazançlarının 2024 yılı Ocak ile Aralık ayları için tek bir ayda dahi Kuruma bildirmediği veya eksik bildirdiği tespit edilen işyerlerinden İşsizlik Sigortası Fonunca karşılanan tutar, gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınacak ve bu işyerleri destekten yararlandırılmayacaktır.

Ancak, ilgili ayda 2024 yılına ait aylık brüt asgari ücretin onda birini (2.000,25,-TL'yi) geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda Kurumca yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerleri destekten yararlanmaya devam edeceklerdir.

11. İhale makamlarınca destekten yararlanan işverenlerin hak edişlerinden yapılacak kesintilere ilişkin usul ve esaslar

5510 sayılı Kanunun Geçici-96. maddesi kapsamında destekten yararlanan işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarının ihale makamlarınca hak edişlerinden kesilebilmesi için, söz konusu destek kapsamında yararlanılan tutar “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından görüntülenerek kesinti yapılacaktır.

12. Ev hizmetlerinde 10 gün ve daha fazla çalıştırılan sigortalılar ile konut kapıcılığı işyerlerinde çalıştırılan sigortalılar

01.01.2024 tarihinden önce 5510 sayılı Kanun'un ek 9'uncu maddesinin birinci fıkrasına göre ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler ile konut kapıcılığı işyerlerinde sigortalı çalıştıran işverenler, genelgenin "2.2.1- 01.01.2024 Tarihinden Önce Tescil Edilmiş İşyerleri" bölümünde açıklanan usul ve esaslar dikkate alınarak destekten yararlanabileceklerdir.

İlk defa 01/01/2024 ve sonrasında ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı alıştırması nedeniyle 5510/Ek-9.Madde kapsamında müracaat eden işverenler genelgenin “2.2.2-

2024 Yılında Tescil Edilmiş/ Edilecek Olan İşyerlerine İlişkin İş ve İşlemler” başlığında belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde destekten yararlanılacaktır.

13. İşyerlerinin devredilmesi intikal etmesi veya adres değişikliği:

İşyerini devralan veya işyeri intikal eden işverenler adına yeni bir dosya açılmayıp mevcut işyeri dosyası üzerinden işyeri bildirgesi alınmak suretiyle işlemler yürütüldüğünden, asgari ücret desteği uygulamasında da devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren değişikliği üzerinde durulmaksızın işyeri bazında işlem yapılacaktır.

Adres değişikliği nedeniyle gerek aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine ve gerekse bir ilden başka bir ile nakledilen işyerleri bakımından yeni işyeri dosyası tescil edildiğinden, adres değişikliği nedeniyle yeni tescil edilen işyerleri için işyerinin asgari ücret desteğinden nakledilen eski işyeri koşullarına göre yararlanması gerektiğinden, işyeri tescili aşamasında sigorta primleri teşvik uygulamasında olduğu gibi "adres değişikliği" seçeneği işaretlenmek suretiyle destekten yararlanılacaktır.

14. Muvazaalı işlemler

Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri asgari ücret desteğinden yararlandırılmayacak, yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil olunacaktır.

15. Destek tutarının mahsubu

Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, ilgili ayı takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.

İşverenin 28/02/2025 tarihine kadar destekten yararlandığı işyerinden kaynaklı mahsup edilecek prim borcunun olmaması dolayısıyla alacaklı olması durumunda; alacaklı olduğu tutar, işverenin Kuruma olan diğer borçlarına (idari para cezası dahil) mahsup edilecektir.

Mahsup edilecek başka borcunun olmaması durumunda, 5510 sayılı Kanun'un 88 inci maddesinin onaltıncı fıkrası hükümleri dikkate alınacaktır.

16. Başvuru şartı

Destekten yararlanmak için başvuru şartı aranmayacak olup, belirtilen şartları taşıdığı sistem tarafından tespit edilen işverenler destekten yararlanacaktır.

17. Yürürlük

Söz konusu genelge hükümleri 01.01.2024 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir.

2024/03 Sayılı Genelgeye ulaşmak için tıklayınız.

Bize ulaşın

PwC bülten ve bilgilendirme gönderimlerini almak ve daha fazla bilgi edinmek için bize ulaşın.

İletişim

Celal Özcan

Celal Özcan

Sosyal Güvenlik Hizmetleri, Direktör, PwC Türkiye

Bizi takip edin