Varlık Barışı Genel Tebliği

17.11.2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 11.11.2020 tarih ve 7256 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” 17.11.2020 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanun’la, diğer düzenlemeler yanında, Varlık Barışı uygulamasına ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.

28.11.2020 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 1 seri no.lu Bazı Varlıkların Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Genel Tebliğde, 7256 sayılı Kanun’un varlık barışı uygulaması düzenlemelerine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Konu aşağıda Tebliğde yer alan açıklamalar çerçevesinde özetlenmiştir.

1. Düzenlemenin Genel Çerçevesi

Kanun’la yeni bir varlık barışı düzenlemesi yapılmıştır.

Yeni varlık barışı, daha önce uygulanan 5811, 6486, 6736 ve 7143 sayılı Kanunlarla yapılan düzenlemelere bazı yönleriyle benzemekte, bazı yönleriyle de farklılaşmaktadır.

Düzenlemeyle, gerçek ve tüzel kişilere, yurt dışında ve yurt içinde bulunan varlıklarını kayda alma ve bazı avantajlardan ve ayrıcalıklardan yararlanma olanağı verilmektedir.

Yapılan düzenlemeye göre, yurda getirilecek veya kayda alınacak varlıkların, geçmişte belli bir tarih itibariyle sahip olunduğunun ispatı gerekmemektedir.

2. Kapsama Giren Varlıklar

Varlık barışı kapsamında yurda getirilecek veya kayda alınacak varlıklar şunlardır:

• Yurt dışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları.
• Yurt içinde bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar.

3. Varlığın Yurt Dışında veya Yurt İçinde Bulunma Tarihi

Varlığın geçmişte belli bir tarih itibariyle var olduğunu ispat etme zorunluluğu yoktur. Verilen süre içinde varlığın yurda getirilmesi veya kayda alınması koşulunun sağlanması yeterlidir.

4. Beyan veya Bildirim Zamanı

Kanun’la getirilen avantajlardan yararlanabilmek için,

• Yurt dışında bulunan kapsamdaki varlıkların; 30.06.2021 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildirilmesi
• Yurt içindeki kapsamdaki varlıkların, 30.06.2020 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edilmesi

gerekmektedir.

5. Yurt Dışındaki Varlıkları Yurda Getirilmesi

Yurt dışında bulunan ve düzenleme kapsamında olan varlıkların, bildirim yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi gerekmektedir.

6. Varlıkları Yurda Getirilmesi Zorunlu Olmayan Durumlar

Kanun kapsamına giren yurt dışındaki varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 17.11.2020 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30.06.2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye'ye getirilme şartı aranmayacaktır.

7. Yürürlük Öncesi Sermaye Avansı Olarak Türkiye’ye Getirilen Varlıklar

Düzenlemenin yürürlük tarihi itibarıyla yasal defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan kapsamdaki varlıkların düzenlemenin yürürlük tarihinden önce Türkiye'ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi şartıyla, düzenlemenin avantajlarından yararlanılması mümkündür.

8. Şirketlerin Kanuni Temsilcileri, Ortakları veya Vekilleri Adına Görünen Varlıkların Durumu

Tebliğde yapılan açıklamaya göre, şirketlerin kanuni temsilcileri, ortakları ya da şirket veya şirketin ortakları adına, kapsama giren varlıkları 17.11.2020 tarihinden önce yetkili kuruluşlarca düzenlenen bir vekalet veya temsil sözleşmesine istinaden değerlendirmeye yetkili olanların, bu tarih itibarıyla sahip oldukları ve yurt dışında bulunan varlıklarının, şirket adına bildirime konu edilerek Türkiye'ye getirilmesi veya Türkiye'deki banka veya aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi ya da Türkiye'de bulunan ancak 17.11.2020 tarihi itibarıyla kanuni defter kayıtlarında yer almayan varlıklarının şirket adına bildirilmek suretiyle Kanun hükümlerinden yararlanılabilmesi mümkündür.

Şirket veya şirket ortaklarına ait olduğu halde şirketin kanuni temsilcileri, ortakları veya vekilleri dışındaki kişilerce tasarruf edilen varlıklar, söz konusu madde hükümleri çerçevesinde şirket adına bildirime konu edilerek madde hükmünden yararlanılabilecektir. Ayrıca, gerçek kişilere ait olduğu halde bu kişilerin ortağı veya kanuni temsilcisi oldukları yurt dışındaki şirketlerce tasarruf edilen varlıkların da ilgili gerçek kişiler adına bildirime konu edilmesi halinde madde hükmünden yararlanılabilmesi mümkündür. Ancak, bildirim dışındaki nedenlerle yapılacak inceleme esnasında söz konusu varlıkların şirket veya şirket ortaklarına ya da gerçek kişilere ait olduğunun ispat edilmesi gerekmektedir.

9. Bildirilen Varlıkların Kanuni Defter Kayıtlarına İntikal Ettirilmesi

Bildirilen varlıklar, Vergi usul Kanunu uyarınca defter tutan mükelleflerce, kanuni defterlere kaydedilebilecektir.

Defter tutan mükelleflerce, Türkiye’ye getirilen varlıklar ile gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince kanuni defterlere kaydedilen varlıklar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerine dâhil edilebileceği gibi, aynı varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmelerinden çekilebilecektir.

Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, kanuni defterlerine kaydettikleri kıymetleri için pasifte özel fon hesabı açacaklardır. Söz konusu hesap serbestçe tasarrufa konu edilebilecek, sermayeye eklenebileceği gibi ortaklara da dağıtılabilecektir.

Söz konusu varlıklara ilişkin tutarların, kurumlar vergisi mükellefleri tarafından ortaklara dağıtılması halinde kar dağıtımına bağlı stopaj yapılmayacak, gerçek kişi ortaklar ile kurumlar vergisi mükellefi olan ortaklar tarafından elde edilen bu tutarlar da vergilendirilmeyecektir.

Bildirilen varlıkların elden çıkarılması halinde satış kazancının tespitinde Tebliğde açıklanan ve aşağıda belirtilen değerleme ölçüsüyle bulunan tutar dikkate alınacaktır.

10. Varlıkların Bildirim Değeri

Düzenleme kapsamında yapılacak bildirimde, varlıklar aşağıdaki değerleme ölçüsüyle değerlenecektir:

a)  Türk lirası cinsinden para, itibari (nominal) değeriyle.

b)  Altın, rayiç bedeliyle.

c)  Döviz, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuruyla.

ç)  Menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarından;

• Pay senetleri, varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle.
• Tahvil, bono, eurobond gibi borçlanma araçları, varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle.
• Yatırım fonu katılma payları, ilgili piyasasında belirlenmiş kapanış fiyatıyla.
• Vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri gibi türev araçlar, varsa borsa rayiciyle, borsa rayici yoksa rayiç bedeliyle, bu bedel tespit edilemiyorsa alış bedeliyle, alış bedeli de belli değilse itibari (nominal) değeriyle.

d)  Taşınmazlar, rayiç bedeliyle.

11. Vergilemeyle İlgili İşlemler

a) Ödenecek Vergi

Hem yurt dışındaki hem de yurt içindeki varlıklar için herhangi bir vergi öngörülmemiştir.

b) Kayda Alınacak Varlıkların Elden Çıkartılması

Düzenleme kapsamında kayda alınan varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararların, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak dikkate alınması mümkün değildir.

12. Düzenlemeden Yararlanmanın Sağladığı Avantajlar

Varlık barışından yararlanarak Türkiye’ye getirilen veya kayda alınan varlıklar nedeniyle vergi incelemesi veya vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.

13. Diğer Konular

Yayımlanan Tebliğde ayrıca;

• Yurt dışındaki varlıkların Türkiye’ye nasıl getirileceğine,
• Yurt dışında bulunan varlıkların bildirimi üzerine banka veya aracı kurumlarca yapılacak işlemlere

ilişkin açıklamalar yapılmış, bildirimlerde kullanılacak formlar yayımlanmıştır.

İlgili Tebliğ metnine ulaşmak için tıklayınız