Kurumlar Vergisi Genel Tebliği Seri No: 21

Vergi Bülteni 2023/30 | sermaye azaltımı, faiz indirimi, İFM

Özet

2021 ve 2022 yıllarında yasalaşan 7338, 7417, 7420 ve 7421 sayılı Kanunlarla yapılan kurumlar vergisi düzenlemelerine ilişkin açıklamalara yer verilen 21 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği 1 Mart 2023 tarihli Resmî Gazetede yayımlanmıştır.

Tebliğde;

  • Nakit sermaye artırımında faiz indirimi
  • İstanbul Finans Merkezi Bölgesinde faaliyette bulunan kurumlarca elde edilen kazançlarda istisna uygulaması
  • Sermaye azaltımında vergileme konularında ayrıntılı açıklamalar yapılmıştır.

Kapsam

1 Mart 2023 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 21 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğde, 2021 ve 2022 yıllarında yasalaşan 7338, 7417, 7420 ve 7421 sayılı Kanunlarla yapılan kurumlar vergisi düzenlemelerine ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Aşağıda, Tebliğde yer alan açıklamaların ilgili olduğu yasal düzenleme özetlenecek ve Tebliğde yer alan dikkat çeken bazı açıklamalara yer verilecektir.

1. Nakit Sermaye Artırımında Faiz İndirimi

a) Yasal düzenlemenin özeti

26.10.2021 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7338 sayılı Kanun’la Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yapılan değişiklikle, nakdi sermaye artışında faiz indirimi uygulamasında %50 olan indirim oranı, yurt dışı kaynaklı sermaye için %75 olarak belirlenmiş, 05.07.2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7417 sayılı Kanun’la da;

  • Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde yapılan değişiklikle, nakit sermaye artırımında faiz indiriminden süresiz yararlanma hakkı, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği hesap dönemi ile bu dönemi izleyen dört hesap dönemiyle sınırlandırılmış,
  • Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen geçici 15. maddenin onüçüncü fıkrasıyla, daha önce sermaye artırımı yapmış ve indirimden yararlanmaya başlamış olan mükelleflerin, geçmiş dönemlerde indirimden faydalandıkları dönem sayısına bakılmaksızın, 2022 dönemi dahil beş hesap dönemi daha indirimden faydalanmaya devam etmeleri hükme bağlanmıştır.

b) Tebliğde yapılan açıklamalar

  • 05.07.2022 tarihinden önce yapılan sermaye artırımları için indirimden yararlanma
  1. 05.07.2022 tarihinden önce sermaye artırımı yapan veya ilk defa kurulan şirketler faiz indiriminden, 2022 hesap dönemi dâhil olmak üzere beş hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanmaya devam edeceklerdir.
  • 05.07.2022 tarihinden itibaren yapılan sermaye artırımları için indirimden yararlanma
  1. 05.07.2022 tarihinden itibaren gerçekleştirilen nakdi sermaye artışlarında, faiz indiriminden, nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap döneminden başlamak üzere beş hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanılacaktır.
  • Sermaye artırımı sonrasında sermaye azaltılması halinde uygulama
  1. Sermaye artışı yapıldıktan sonraki dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde, nakdi sermaye artışının azaltılan sermaye tutarı kadarlık kısmı indirim hesaplamasında dikkate alınmayacaktır.
  2. - Sermaye azaltımı yapıldıktan sonra izleyen dönemlerde sermaye artırımına gidilmesi halinde, şartların taşınması kaydıyla, artırılan bu sermaye tutarı için sermaye artırımının yapıldığı döneme bağlı olarak maddede öngörülen süre dâhilinde indirim uygulamasından yararlanılabilecektir.
  • Kazanç yetersizliği nedeniyle zamanında indirilemeyen faiz tutarı
  1. Nakdi sermaye artışının yapıldığı hesap dönemi dâhil beş hesap dönemi boyunca kazancın yetersizliği nedeniyle yararlanılamayan indirim tutarı, herhangi bir süre sınırlaması olmaksızın ve endekslemeye tabi tutulmaksızın sonraki dönemlerde indirim konusu yapılabilecektir.
  • Geçici vergi dönemlerinde indirim uygulanamayacağı
  1. İndirim tutarının hesaplanmasında TCMB tarafından yararlanılan yıl için en son açıklanan ticari krediler faiz oranı dikkate alınacağından, sadece yıllık hesap dönemi itibarıyla indirimden yararlanılması mümkündür.

2. İstanbul Finans Merkezinde Faaliyette Bulunan Kurumların Elde Ettikleri Kazançlarda İndirim

a) Yasal düzenlemenin özeti

28.06.2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 77412 sayılı İstanbul Finans Merkezi Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, katılımcı belgesi almış finansal kuruluşlar tarafından İstanbul Finans Merkezi’nde (İFM) gerçekleştirilen finansal hizmet ihracatı niteliğindeki faaliyetler kapsamında elde edilen kazançların %75’inin (2022-2031 hesap dönemlerine ait kazançlar için % 100’ünün), 26.11.2022 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 7421 sayılı Kanun’la Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde yapılan düzenlemeyle de İFM’de faaliyette bulunan kurumların, transit ticaret faaliyetlerinden ve yurt dışında gerçekleşen mal alım satımından elde ettikleri kazançlarının % 50’sinin, belirlenen koşullarla, kurum kazancından indirilmesi hükme bağlanmıştır.

b) Tebliğde yapılan açıklamalar

Genel Tebliğde, 7421 sayılı Kanun’la Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde yapılan düzenlemeyle ilgili özetle aşağıdaki açıklamalar yapılmıştır.

  • İndirimden yararlanma koşulları

Kurumların, indirimden yararlanabilmeleri için;

  • Katılımcı belgesi almak suretiyle İFM’nde faaliyette bulunmaları,
  • Kazancın yurt dışından satın aldıkları malları Türkiye’ye getirmeksizin yurt dışında satmalarından veya yurt dışında gerçekleşen mal alım ve satımlarına aracılık etmelerinden elde edilmiş olması,
  • Kazancın, elde edildiği hesap dönemine ilişkin yıllık kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olması,
  • Aracılık faaliyetine ilişkin malların satıcısı ve alıcısının Türkiye'de olmaması, gerekmektedir.
  • Kazancın sonraki yıllarda transferi

    Tebliğde yapılan açıklamaya göre, indirimden yararlanabilmek için, kapsama giren kazancın elde edildiği dönemde kurum kazancına dâhil edilmesi ve kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresinin sonuna kadar Türkiye’ye transfer edilmesi gerekir. Türkiye’ye bu süre içinde transfer edilmeyen kazançlar, daha sonraki yıllarda Türkiye’ye transfer edilse de anılan indirimden faydalanılamayacaktır.
  • İndirim tutarının tespiti
  1. Kapsama giren faaliyetlerden elde edilen kazanıcın %50’si, kurumlar vergisi beyannamesinin “Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İstisna ve İndirimler” bölümünde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılacak, diğer indirim ve istisnalar ile geçmiş yıl zararları nedeniyle indirim konusu yapılamayan tutar izleyen dönemlere devredilemeyecektir.
  2. Faaliyet sonucunun zararlı olması halinde indirim söz konusu olmayacaktır.
  • Kazançların kayıtlarda izlenmesi
  1. İFM’nde faaliyet gösteren mükelleflerin Vergi Usul Kanunu’nun genel hükümleri çerçevesinde defter tutmaları, belge ve kayıt düzenine uymaları gerekmektedir.
  2. İndirim kapsamında bulunan ve bulunmayan hasılat, maliyet ve gider unsurlarının ayrı ayrı izlenmesi ve indirim kapsamında olan faaliyetlere hasılat, maliyet ve gider unsurlarının diğer faaliyetlerle ilişkilendirilmemesi ve kayıtların da bu ayrımı sağlayacak şekilde tutulması gerekmektedir.
  • İndirim kapsamındaki faaliyetlere ilişkin bildirim ve belgeler
  1. İndirimden yararlanan şirket veya şubelere Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi tarafından verilen katılımcı belgelerinin bir örneğinin, indirimden faydalanılacak ilk hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilme süresi içerisinde bağlı bulunulan vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir.
  2. İndirime konu edilen kazancın Türkiye’ye transfer edildiğini gösterir tevsik edici belgelerin, indirimden faydalanılan döneme ilişkin beyannamenin verilmesi gereken ayı izleyen ayın sonuna kadar kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine verilmesi gerekmektedir.
  • Esas faaliyet konusu dışındaki gelirler
  1. İndirimden yararlanan şirketlerin indirime konu faaliyetleri dışındaki diğer gelirleri (kasadaki nakitlerin değerlendirilmesi sonucu oluşan faiz gelirleri, dövizlerin değerlemesinden kaynaklanan kur farkları ve iktisadi kıymetlerin elden çıkarılmasından doğan gelirler gibi) ile olağan dışı gelirleri indirim kapsamında değerlendirilmeyecektir.

Bültenin devamına ulaşmak için tıklayınız

İletişim

Recep Bıyık

Recep Bıyık

Mevzuat Eğitim ve Araştırma Başkanı, PwC Türkiye

Bizi takip edin