Açıklanması Gereken Hususlar:
GEKAP beyan dönemleri 2020 yılı için altı aylık, 2021 yılından itibaren üç aylık dönemler olarak belirlenmiştir. GEKAP beyanları bu dönemleri takip eden ayın sonuna kadar verilecektir. Bu doğrultuda 2020 yılının ilk altı ayına (Ocak-Haziran) ait GEKAP Beyannamesinin Gelir İdaresi e-beyanname sistemi üzerinden Temmuz ayı sonuna kadar verilmesi gerekmektedir. Ancak Temmuz ayı sonunun resmi tatile denk gelmesinden dolayı 2020 yılının ilk beyanı 4 Ağustos 2020 (bu tarih dahil) tarihine kadar verilebilecektir.
Beyanname verme dönemi içerisinde bulunduğumuz bu dönemde GEKAP beyanları oluşturulurken dikkat edilmesi gereken hususların özetini aşağıda görebilirsiniz.
- GEKAP kapsamında bulunan ürünler plastik poşetler, lastikler, akümülatörler, piller, elektrikli ve elektronik eşya, ilaç, madeni ve bitkisel yağ ile ambalajlar (plastik, metal, kağıt/karton, kompozit, cam, ahşap) olarak belirlenmiştir.
- GEKAP tutarları Çevre Kanunu’na ekli 1 sayılı listede belirtildiği üzere ürün cinsine göre hacim, ağırlık veya adet üzerinden alınmaktadır.
- GEKAP, kapsamdaki ürünün Türkiye’de üretilmesi halinde, ürünün Türkiye’de ilk piyasaya arzı ile, kapsamındaki ürünün ithal edilmesi halinde ürünlerin ithali (serbest dolaşıma girişi) ile doğar. Ambalajlar içinde ürün ile birlikte piyasaya arz/ithal edilmesi halinde GEKAP’a tabidir. Boş ambalajların piyasaya arzında/ithalinde GEKAP yükümlülüğü bulunmamaktadır.
- Ambalajlar; içerisinde bulunan, taşınan, korunan, saklanan ve/veya satışa sunulan ürün/eşya/malzemelerin GEKAP’a tabi olup olmamasına, bakılmaksızın geri kazanım katılım payı uygulamasına tabi tutulur.
- Yeniden kullanılabilir ambalajlar için depozito sistemi kapsamında Bakanlıktan onay alınması halinde geri kazanım katılım payı beyanı verilecek ancak ödeme yapılmayacaktır fakat geri toplanmayan miktarlar için GEKAP ödemesi yapılacaktır.
- GEKAP’a tabi ürünün serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamında ithal edilmesi halinde GEKAP sorumluluğu doğmaktadır. Dahilde işleme, geçici ithalat gibi rejimler kapsamında ithal edilen ürünler serbest dolaşıma girmediğinden bu rejimlerde GEKAP sorumluluğu bulunmamaktadır.
- İhracat GEKAP kapsamı dışındadır. Belgelendirilmek kaydıyla ihraç kayıtlı teslimler de ihracat sayılmaktadır.
- GEKAP beyan ve ödeme sorumluluğu bulunan kişiler, beyana ilişkin verilerini en az beş yıl süre ile saklamalıdır.
- Beyan edilecek GEKAP tutarının 50.000 TL’den fazla olması halinde çevre görevlisi tarafından incelenip onaylanması sağlanmalıdır.
- GEKAP beyanları e-beyanname sistemi üzerinden elektronik ortamda oluşturulur. GEKAP beyanları gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunanlar için gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine, gelir veya kurumlar vergisinden mükellefiyeti bulunmayan gerçek kişiler için yerleşim yeri adresinin bulunduğu, gerçek kişiler dışında kalanlar için ise kanuni merkezi/işyerinin bulunduğu vergi dairesine verilir.
- Yönetmelikte belirtilen iade şartları doğrultusunda iade alınan ürünlere isabet eden GEKAP tutarı beyan edilecek toplam geri kazanım katılım payından mahsup edilebilir. Bir beyan döneminde mahsup edilecek geri kazanım katılım payı tutarı toplamı, mükelleflerin beyan edecekleri geri kazanım katılım payı toplam tutarından fazla ise aradaki fark bir sonraki beyan dönemine devredilecektir.
- Piyasaya arz edilecek araçlar ile elektrikli ve elektronik eşyaların orijinal eşya/parçası olarak kullanılan GEKAP’a tabi ürünler için bu ürünleri sadece araç ile elektrikli ve elektronik eşya üretiminde orijinal eşya/parça olarak kullanılmak şartıyla piyasaya sürenler tarafından beyan yapılır, ancak bu ürünlerden katılım payı tahsil edilmez. Orijinal eşya/parça tanımına uymasına rağmen münferit olarak piyasaya arz edilen GEKAP’a tabi ürünler için katılım payı beyanı yapılır ve geri kazanım katılım payı tahsil edilir.
- GEKAP’a tabi olan ürünlerden ambalajlı olarak piyasaya sürülenlerin birincil (satış) ambalajları için beyan yapılır ancak bu ambalajlar için GEKAP tahsil edilmez. Bu ürünlerin birincil ambalajları haricindeki diğer ambalajları için GEKAP tahsil edilir. Ayrıca, GEKAP alınacak ürünlerden, yönetmelik gereği GEKAP tahsilinin yapılmadığı durumlarda bu ürünlerin birincil ambalajları için beyan verme ve katılım payı ödeme yükümlülüğü oluşacaktır.
- Bitkisel yağ ve madeni yağların GEKAP’a tabi ürünlerin üretiminde hammadde olarak kullanılması durumunda hammadde olarak tedarik edilen bu ürünlerin ithalatçıları/üreticileri tarafından beyan yapılır, ancak hammadde olarak kullanılan bu ürünlerden geri kazanım katılım payı tahsil edilmez.
- Çevre Kanunu gereğince ödenmediği tespit edilen GEKAP tutarının %20 fazlası ceza olarak uygulanmaktadır.