7524 Sayılı Kanundaki KDV ve ÖTV Uygulamalarına İlişkin Düzenlemeler

Özet

2 Ağustos 2024 tarihli ve 32620 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7524 sayılı Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile KDV ve ÖTV Kanunlarında yapılan düzenlemeler aşağıdadır.

Kapsam

1- Gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan gemiler ile özel tekne ve yatlara verilen liman hizmetleri istisnadan yararlanamayacak

7524 sayılı Kanunun 17. maddesi ile KDV Kanununun 13/1-b maddesine; gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan araçlar ile özel tekne ve yatların deniz taşıma aracı olarak kabul edilmeyeceğine ilişkin parantez içi hüküm eklenmek suretiyle, bu araçlara limanlarda verilen hizmetlerde KDV istisnası uygulaması kaldırılmaktadır. Bu durumda genel olarak sözü edilen araçlara hizmet veren yat limanı ve marinalarda uygulanan KDV istisnası kalkmakta olup, diğer limanlarda bu araçlara verilen hizmetler de vergilendirilecektir. Bu düzenleme Kanunun Resmi Gazetede yayımlandığı tarihi takip eden ay başı olan 1 Eylül 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir. 

2- Bazı kamu kurumlarının ithal ettiği mallarda KDV istisnası kaldırıldı 

7524 sayılı Kanunun 18. maddesi ile KDV Kanununun 16/1-b maddesinde yapılan değişiklikle, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 167. maddesinin birinci fıkrasının 3 numaralı bendi madde metninden çıkarılmak suretiyle, Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, kuvvet komutanlıkları, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün münhasıran asli görevleri ile Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketinin faaliyet alanı ve Gümrük Müsteşarlığının kaçakçılıkla mücadele görevi ile ilgili olarak ithal edecekleri her türlü araç, gereç, silah, teçhizat, makine, cihaz ve sistemleri ve bunların araştırma, geliştirme, eğitim, üretim, modernizasyon ve yazılımı ile yapım, bakım ve onarımlarında kullanılacak yedek parçalar, akaryakıt ve yağlar, hammadde, malzeme ile bedelsiz olarak dış kaynaklardan alınan yardım malzemesinin ithalinde KDV uygulanması kaldırılmıştır. Bu maddenin yürürlük tarihi 1 Kasım 2024’dür.

Ancak KDV Kanununun 16/1-a maddesine göre, teslimleri vergiden istisna edilen mal ve hizmetlerin ithali otomatikman KDV’den müstesna olduğundan, Milli Savunma Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ve Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğüne milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için uçak, helikopter, gemi, denizaltı, tank, panzer, zırhlı personel taşıyıcı, roket, füze ve benzeri araçlar, silah, mühimmat, silah malzeme, teçhizat ve sistemleri ile bunların araştırma-geliştirme, yazılım, üretim, montaj, yedek parça, bakım-onarım ve modernizasyonuna ilişkin olarak yapılan teslim ve hizmetler ile Milli Savunma Bakanlığı veya Savunma Sanayii Başkanlığınca yürütülen savunma sanayii projelerine ilişkin olarak bu kurumlara ilgili projeler kapsamında yapılan teslim ve hizmetler ile bu teslim ve hizmetleri gerçekleştirenlere bu kapsamda yapılacak olan, miktarı ve nitelikleri yukarıda sayılan kuruluşlarca onaylanan yurt içindeki teslim ve hizmetler Kanunun 13/f maddesine göre KDV’den istisna olduğundan, bu malların veya hizmetlerin yurt dışından ithalinde KDV istisnası uygulanmaya devam edilecektir. Dolayısıyla bu değişiklik sonucu Makine ve Kimya Endüstrisi A.Ş.’nin ithal edeceği mallar ile ulusal güvenlik kuruluşlarının sadece taşıt araçlarının ithalinde uygulanan istisna 1 Kasım 2024 tarihinde sona erecektir. 

3- Engellilerin taşıt aracı ithalinde KDV istisnası kaldırıldı

7524 sayılı Kanunun 18. maddesi ile KDV Kanununun 16/1-b maddesinde yapılan değişiklikle, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 167. maddesinin (12) numaralı bendinin (a) alt bendi madde metninden çıkarılmak suretiyle, engellilerin kullanımına mahsus otomobil ile diğer araç ve gereçlerin ithalinde KDV istisnası kaldırılmıştır. Bu düzenleme, engellilerin yurt içinden araç alımında sadece ÖTV istisnası uygulanması, yurt dışından araç ithalinde ise hem ÖTV hem de KDV istisnası uygulanmasına şeklindeki ithalat lehine gerçekleşen rekabet eşitsizliğine son vermektedir. Bu hüküm de 1 Kasım 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

4- Faaliyeti sona eren işletmelere ait indirilemeyen KDV’nin, bu işletmeleri devralan mükellefler tarafından indirimi vergi incelemesi ile mümkün olacak 

7524 sayılı Kanunun 19. maddesi ile KDV Kanununun 17/4-c maddesine eklenen hükümle, faaliyetini bırakan, bölünen veya infisah eden mükelleflerin sonraki döneme devreden KDV tutarının vergi incelemesi ile doğruluğunun tespit edilmesi şartıyla devralan mükellefler tarafından indirim konusu yapılabileceği hükme bağlanmıştır. Bu amaçla yapılacak incelemede Vergi Usul Kanununda düzenlenen zamanaşımı süreleri dikkate alınmayacak, dolayısıyla 5 yıldan daha önceki dönemlerde indirim konusu yapılmış olan tutarlar da incelenebilecektir. Bu hüküm Kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

5- Beş takvim yılı boyunca indirilemeyen KDV inceleme sonucu gider yazılabilecek

7524 sayılı Kanunun 20. maddesi ile KDV Kanununun 30. maddesine eklenen (f) bendi ile beş takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilemeyen KDV’nin indirim konusu yapılamayacağı hükme bağlanmıştır. Bu hükme paralel olarak Kanunun 22. maddesi ile KDV Kanununun 58. maddesine eklenen fıkrada, bu şekilde beş takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilemeyen KDV’nin sonraki döneme devreden KDV’den çıkarılarak özel bir hesaba alınması ve üç yıl içinde mükellefler tarafından yapılacak talep üzerine, Vergi Usul Kanununda düzenlenen zamanaşımı süreleri ile bağlı olmaksızın talep tarihinden itibaren bir yıl içerisinde yapılacak vergi incelemesi sonucunda incelemenin tamamlandığı yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisinin tespitinde gider olarak dikkate alınması öngörülmektedir. Bu suretle üç yıl içinde talepte bulunulmayan özel hesaba alınmış olan KDV tutarı gider yazılamayacaktır.

KDV Kanununun 30. maddesine eklenen (f) bendi ile 58. maddesine eklenen fıkrada öngörülen düzenlemeler, mükelleflerin sonraki döneme devreden KDV tutarlarının indirim yoluyla telafi edilebilmesine ilişkin öngörülebilirlik sağlamak amacıyla 1/1/2030 tarihi itibarıyla yürürlüğe girecektir. Bu suretle 2025-2029 takvim yıllarına ilişkin vergilendirme dönemlerinin tamamında yer alan sonraki döneme devreden KDV tutarlarının en düşük olanı, 1/1/2030 tarihinde indirim hesaplarından çıkarılarak özel hesaba alınacak ve üç yıl içinde gider olarak yazılması talep edilebilecektir. Bu süre içerisinde talep yapılmaması halinde özel hesaba alınan tutarın kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınacağı tabiidir. 

6- KDV iadelerinde vergi incelemesinin esas olması 

7524 sayılı Kanunun 21. maddesi ile KDV Kanununun 36. maddesine, iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan iade taleplerinin vergi inceleme raporu sonucuna göre yerine getirilmesinin esas olduğuna dair bir hüküm eklenerek, bu konudaki kanun boşluğu giderilmektedir. Ancak bu değişiklik, Hazine ve Maliye Bakanlığının, KDV iadelerini teminatla veya YMM raporu ile yapılmasını öngörme konusundaki yetkisine engel teşkil etmeyecektir. Bu düzenleme 1 Eylül 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.

7- Deprem bölgesinde inşa edilecek konutlar ile kamusal karakterli binaların inşasında tam istisna uygulanması

7524 sayılı Kanunun 23. maddesiyle KDV Kanununa eklenen geçici 45. maddede, 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, genel bütçeli kamu idareleri ile yabancı devlet kurum ve kuruluşları arasında imzalanan protokol kapsamında genel bütçeli kamu idarelerine bağışlanmak üzere, konut, iş yeri, okul, öğrenci yurdu, hastane, ibadethane, kültür ve sanat merkezi, kütüphane gibi taşınmazların inşasına ilişkin yabancı devlet kurum ve kuruluşlarına 1/1/2024 tarihinden itibaren yapılan teslim ve hizmetler ile bu yerlerde genel bütçeli kamu idareleri ile yabancı devlet kurum ve kuruluşları arasında imzalanan protokol kapsamında genel bütçeli kamu idarelerine bağışlanacak konutların yabancı devlet kurum ve kuruluşlarına teslimi 31/12/2025 tarihine kadar KDV’den müstesna tutulmaktadır. Kanunun yayımı tarihi olan 2 Ağustos 2024 tarihinde yürürlüğe giren bu hüküm kapsamındaki işlemler nedeniyle yüklenilen KDV indirim konusu yapılabilecek, indirilemeyen kısım KDV Kanununun 32. maddesi kapsamında iade edilecektir.

8- Kamusal karakterli kuruluşların ithal edeceği mallarda ÖTV istisnası kaldırıldı 

7524 sayılı Kanunun 25. maddesiyle ÖTV Kanununun 7. maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yapılan düzenleme ile kamusal karakterli kurum ve kuruluşların Gümrük Kanununun 167. maddesinin (3) numaralı bendinde yer alan malları ithalinde uygulanmakta olan ÖTV istisnası kaldırılmaktadır. Böylece Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, kuvvet komutanlıkları, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Savunma Sanayii Başkanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün münhasıran asli görevleri ile Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketinin faaliyet alanı ve Gümrük Müsteşarlığının kaçakçılıkla mücadele görevi ile ilgili olarak ithal edecekleri her türlü araç, gereç, silah, teçhizat, makine, cihaz ve sistemleri ve bunların araştırma, geliştirme, eğitim, üretim, modernizasyon ve yazılımı ile yapım, bakım ve onarımlarında kullanılacak yedek parçalar, akaryakıt ve yağlar, hammadde, malzeme ile bedelsiz olarak dış kaynaklardan alınan yardım malzemesi ithalatında 1 Kasım 2025 tarihinden itibaren ÖTV istisnası uygulanmayacaktır.

Ancak Milli Savunma Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Milli İstihbarat Teşkilâtı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Gümrükler Muhafaza Genel Müdürlüğünün, ÖTV Kanunu eki (IV) sayılı listedeki 9302.00.00.00.00 ve 93.03 tarife pozisyonlarındaki tabanca, tüfek ve diğer ateşli silahları ithalinde ÖTV Kanununun 7/1-4 maddesi kapsamında ÖTV istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır.

9- Tütün mamullerinde uygulanan asgari maktu vergi sınırlarının artırılması

ÖTV Kanunu eki (III) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan tütün mamullerinden, asgari maktu vergi tutarının %20’sini geçmemek üzere Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen oranda ayrıca maktu vergi alınması konusunda ÖTV Kanununun 12/2-b maddesinde yetki hükmü yer almaktadır. 7524 sayılı Kanunun 26. maddesiyle, ÖTV Kanununun söz konusu maddesinde yer alan; asgari maktu vergi tutarının %20'sine kadar olan sınırlama kaldırılarak, Cumhurbaşkanının yetkisi, tütün mamullerinin birim ambalajı için asgari maktu vergi tutarı kadar ayrıca maktu vergi alınmasını öngörebileceği şekle dönüşmüştür. Bu düzenleme 7524 sayılı Kanunun yayım tarihi olan 2 Ağustos 2024 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olup, Cumhurbaşkanı Kararıyla, yürürlükteki asgari maktu vergi tutarı kadar (örneğin bir paket sigarada 5,7424 TL tutarında) ayrıca maktu vergi alınması öngörülebilecektir.

İlgili Tebliğ metnine aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz.

İlgili Karara ulaşmak için tıklayınız