Yeni OVP’de (2024-2026) istihdam ve sosyal güvenlikte öncelikli reform alanları
Nasıl Bir Ekonomi Gazetesi
Orta Vadeli Program (OVP); makro politikaları, ilkeleri, hedef ve gösterge niteliğindeki temel ekonomik büyüklükleri, gelecek üç yıla ilişkin toplam gelir ve gider tahminlerini, bütçe dengesi ve borçlanma durumu ile kamu idarelerinin ödenek teklif tavanlarını içeren temel politika dokümanı niteliğindedir.
Her sene Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca üç yıllık bir perspektif ile hazırlanan OVP, Cumhurbaşkanı Kararıyla resmileşmektedir.
Bu çerçevede, 2024-2026 dönemini kapsayan OVP 06 Eylül 2023 tarihli ve 32301 (mükerrer) sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır.
OVP’de küresel, bölgesel ve ulusal ekonomideki gelişmeler analiz edilerek, bu analizler çerçevesinde belirlenen makroekonomik hedefler ile ekonomik ve sosyal alanlarda izlenecek politikalar kamuoyuyla paylaşılmaktadır. Bu yönüyle OVP, gerek kamu kesimi gerekse özel kesim için öngörülebilirliği artıran bir yol haritası niteliği taşımaktadır.
Program dönemi boyunca, kamu kurumlarının bütçelerinin hazırlanmasında, yasal ve idari düzenlemelerin gerçekleştirilmesinde, karar alma ve uygulama süreçlerinde OVP’de yer verilen amaç ve önceliklerle uyumlu olması gerekmektedir.
2024-2026 dönemine ait OVP’de “Temel Amaçlar” ve “Makroekonomik Hedefler ve Politikalar” açıklandıktan sonra program ekinde (EK-3) Öncelikli Reform Alanlarına Yönelik Düzenlemelere yer verilmiştir.
Yapılan açıklamaya göre, OVP’de yer alan öncelikli politikalara yönelik programın ilk yılında uygulanacak somut tedbirlerin ayrıntılarına 2024 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programında yer verilecektir.
Bu çerçevede, öncelikli reform alanı olarak belirtilen konularla ilgili ayrıntılar henüz belli olmadığından yazımızda OVP kapsamında beşeri sermaye, istihdam ve sosyal güvenlik alanında hangi konularda, nasıl ve ne zaman düzenleme yapılmasının öngörüldüğü hususunda kendi yorum ve değerlendirmelerimize yer vermeden programda olduğu şekliyle bilgi verilecektir.
1- İşgücü Piyasalarının Güvenceli Esnekleştirilmesi
| Yapılacak İşlem (Kanun*/Karar/ İdari Düzenleme) | İşlemin İçeriği / Açıklaması |
Öngörülen Takvim |
Kanun |
Uzaktan, kısmi ve geçici süreli çalışma ile platform çalışması gibi yeni nesil esnek çalışma modellerinde yaşanan gelişmeler doğrultusunda iş dünyasının ihtiyaçları ve iş-özel yaşam dengesi gözetilerek mevzuat düzenlemeleri hızlı ve etkili bir biçimde hayata geçirilecektir. |
2024 3. Çeyrek |
Kanun |
İş Kanununda sosyal taraflar ile diyalog halinde yapılacak değişiklikler ve bu doğrultuda gerçekleştirilecek ikincil mevzuat çalışmaları ile işgücü piyasalarında güvenceli esneklik sağlanacaktır. |
2024 3. Çeyrek |
2-Gençlerin ve Kadınların Eğitime ve İstihdama Katılımı
| Yapılacak İşlem (Kanun*/Karar/ İdari Düzenleme) | İşlemin İçeriği / Açıklaması |
Öngörülen Takvim |
İdari Düzenleme |
Yetkinlik ve becerileri dikkate alan istihdama katılımı artıracak programlar hayata geçirilecektir. |
2024 1. Çeyrek (Sürekli) |
İdari Düzenleme |
Kadınların işgücüne katılımlarını artırmak üzere girişimcilik, finansal okuryazarlık, kooperatifçilik gibi alanlarda programlar yaygınlaştırılacak erişilebilir gündüz bakım merkezlerinin sayısı artırılacaktır. |
2024 1. Çeyrek (Sürekli) |
İdari Düzenleme |
Gençlerin kariyer yönetimine yönelik geleceğin meslekleri de dâhil olmak üzere bilinç düzeyini artıracak faaliyetler yaygınlaştırılacaktır. |
2024 1. Çeyrek (Sürekli) |
3-Girişimcilik Ekosisteminin Geliştirilmesi
Yapılacak İşlem (Kanun*/Karar/ İdari Düzenleme) |
İşlemin İçeriği /Açıklaması |
Öngörüle Takvim |
Karar / İdari düzenleme (Sürekli) |
Girişim şirketlerinin nitelikli personel istihdam etmeleri kolaylaştırılacak, başta kadınlar olmak üzere girişimcilik programları yaygınlaştırılacaktır. |
2024 3. Çeyrek |
İdari Düzenleme |
Girişim ekosisteminin ve KOBİ’lerin krediye ulaşım şartları kolaylaştırılacak, kurumsal ve bireysel girişim sermayesi, kitle fonlaması, melek yatırımcılık gibi alternatif ve yenilikçi finansman imkânları artırılacak ve kullanımları yaygınlaştırılacaktır. |
2024 1. Çeyrek (Sürekli |
İdari Düzenleme |
Nitelikli akredite danışman ve mentor havuzu oluşturularak aktif kullanımı sağlanacak, özellikle öncelikli sektörlerde danışmanlık merkezleri ve platformlar aracılığıyla birebir danışmanlık mekanizmaları geliştirilecektir. |
2024 3. Çeyrek (Sürekli) |
4-Yükseköğretimde ve Mesleki Teknik Eğitimde Özel Sektör Odaklı Dönüşüm
Yapılacak İşlem (Kanun*/Karar/ İdari Düzenleme) |
İşlemin İçeriği / Açıklaması |
Öngörüle Takvim |
İdari Düzenleme |
Mesleki ve teknik eğitim müfredatı özel sektörle işbirliği içerisinde güncellenecek, staj ve işbaşı eğitimi programlarının yaygınlaştırmasını sağlayacak şekilde yönetim ve finansman konuları da dâhil olmak üzere özel sektör katılımı artırılacaktır. |
2024 4. Çeyrek (Sürekli |
Karar / İdari Düzenleme |
Savunma sanayii, yapay zekâ, siber güvenlik, temiz ve sürdürülebilir enerji ile uzay teknolojileri gibi stratejik alanlarda nitelikli işgücü yetiştirmeye yönelik kamu üniversite- özel sektör işbirliği programları hayata geçirilecektir. |
2024 4. Çeyrek (Sürekli |
Karar / İdari Düzenleme |
Yükseköğretim kontenjanları kamu ve özel sektörün orta vadede ihtiyaç duyduğu işgücü ile uyumlu hale getirilecektir. |
2024 4. Çeyrek (Sürekli |
Kanun |
Üniversitelerin yönetişimi geliştirilecek, bu kapsamda, yerelde Mütevelli Heyet veya istişari mahiyette mekanizmalar oluşturularak üniversite-özel sektör yerel yönetim-STK işbirliği güçlendirilecektir. |
2024 4. Çeyrek |
5-İkinci Basamak Emeklilik Sistemi
Yapılacak İşlem (Kanun*/Karar/ İdari Düzenleme) |
İşlemin İçeriği / Açıklaması |
Öngörülen Takvim |
Kanun |
Otomatik Katılım Sisteminin (OKS) işverenlerin de katkısı ile ikinci basamak emeklilik sistemine dönüşeceği tamamlayıcı emeklilik sistemi kurulacaktır. |
2024 4. Çeyrek |
6-Sosyal Güvenlik Sisteminin Mali Sürdürülebilirliğinin Güçlendirilmesi
Yapılacak İşlem (Kanun*/Karar/ İdari Düzenleme) |
İşlemin İçeriği / Açıklaması |
Öngörülen Takvim |
Kanun |
Sosyal güvenlik sisteminde fiili ve yasal kapsamın artırılması doğrultusunda kadın, gençler, engelliler başta olmak üzere çalışma hayatına kalıcı katılımı sağlamayı teminen esnek çalışma biçimleri yaygınlaştırılacak, sosyal güvenlik mevzuatı ve uygulamaları değişen işgücü piyasası koşullarına ve yeni nesil esnek çalışma şekillerine daha uyumlu hale getirilecektir. |
2024 4. Çeyrek |
Kanun |
İstihdam teşviklerinden etkin olmayanlar sonlandırılacak, kadın, genç ve engellilere yönelik teşviklerin ağırlığı artırılarak teşvik sisteminin sade ve etkin bir yapıya kavuşturulması sağlanacaktır. |
2025 2. Çeyrek |
Kanun/İdari Düzenleme |
Sosyal güvenlik sisteminde kişilerin daha çok istihdamda kalmasını teşvik eden, hakkaniyeti ve aktüeryal dengeyi önceleyen düzenlemeler hayata geçirilerek sistemin mali sürdürülebilirliği güçlendirilecektir. |
2024 3. Çeyrek |
İdari Düzenleme |
Prim borçlarının takip ve tahsilat süreçleri etkinleştirilecektir. |
2024 3. Çeyrek |
7-Kaliteli ve Etkin Sağlık Sistemi
Yapılacak İşlem (Kanun*/Karar/ İdari Düzenleme) |
İşlemin İçeriği / Açıklaması |
Öngörülen Takvim |
İdari Düzenleme |
Akılcı ilaç kullanımı teşvik edilerek, ilaç ve tedavi harcamaları rasyonelleştirilecektir. |
2024 3. Çeyrek |
Kanun |
Sağlık ürün ve hizmetlerinde talep kontrolünün ve hizmet basamaklarının uygun kullanımının sağlanması amacıyla teşvik edici mekanizmalar geliştirilecektir. |
2024 3. Çeyrek |
İdari Düzenleme |
Sağlık hizmetlerinin geri ödemesinde risk analizine ve hizmet sunucularının davranışlarını dikkate alan denetim modelleri geliştirilecektir. |
2024 3. Çeyrek |
8-Sosyal Yardım Uygulamalarında Etkinleştirme
Yapılacak İşlem (Kanun*/Karar/ İdari Düzenleme) |
İşlemin İçeriği / Açıklaması |
Öngörülen Takvim |
| Kanun /İdari Düzenleme | Sosyal yardım sistemi gözden geçirilecek, işgücüne katılıma mani olmayacak şekilde bütünleşik bir yapıda aile odaklı ve fert başına asgari bir geliri garanti edecek şekilde yeniden kurgulanarak Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu kaynaklarının daha etkin kullanımı sağlanacaktır. |
2024 4. Çeyrek |