Sorumlu Sıfatıyla Ödenen KDV’nin İndirimi

KDV Kanununun 29/1. maddesine 7491 sayılı Kanunla eklenen (ç) bendiyle, sorumlu sıfatıyla  beyan edilen KDV’nin ödenmesi şartıyla indirim konusu yapılabileceği hükme bağlanmıştı. Bu  hükümle ilgili olarak KDV Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 50 Seri No.lu  Tebliğde konu örneklerle açıklanmıştır. Tebliğdeki açıklamalar bir bütünlük arzetmediği için konunun, örneklerden çıkarılacak yorumlara göre değerlendirilmesi gerekmektedir. 

50 Seri No.lu Tebliğdeki örneklerden çıkardığımız sonuçlara göre, vergiyi doğuran olayın meydana  geldiği döneme (örneğin Ocak 2024 dönemi) ilişkin olarak düzenlenecek 2 no.lu beyannamenin,  süresinde (164 Sıra No.lu VUK Sirkülerine göre 25 Şubat 2024’e kadar) verilmesi ve hesaplanan  verginin de aynı tarihe kadar nakden veya mahsuben (aranılan belgelerin eksiksiz olarak vergi  dairesine verilerek) ödenmesi halinde, sorumlu sıfatıyla ödenen vergi, aynı vergilendirme dönemi  (Ocak 2024) için 28 Şubat 2024 tarihine kadar verilecek olan 1 no.lu KDV beyannamesinde indirim  konusu yapılabilecektir. 

Ancak 2 no.lu beyannamenin süresinde verilmemesi veya süresinde verilse dahi hesaplanan  verginin süresinde ödenmemesi halinde, sorumlu sıfatıyla beyan edilen vergi, ödemenin yapıldığı  döneme ilişkin verilecek 1 no.lu beyannamede indirim konusu yapılabilecektir. Örneğimizde Ocak  2024 dönemine ilişkin 2 no.lu beyanname 25 Şubat 2024 tarihine kadar verilmez ise veya bu tarihe  kadar verilmekle birlikle hesaplanan KDV bu tarihe kadar ödenmez ise (örneğin 26 Şubat 2024  tarihinde ödenirse), bu şekilde Ocak 2024 dönemine ilişkin sorumlu sıfatıyla ödenen KDV, Şubat  2024 dönemine ait olup 28 Mart 2024 tarihine kadar verilecek olan 1 no.lu beyannamede indirim  konusu yapılabilecektir. 

Değişiklikten önce, sorumlu sıfatıyla beyan edilen vergiye ilişkin 2 no.lu beyannamenin verilmesi,  bu beyannamede gösterilen verginin aynı döneme ilişkin 1 no.lu beyannamede indirim konusu  yapılması için yeterliydi. Böylece 2 no.lu beyannamede beyan edilen vergi, aynı döneme ilişkin  olarak 1 no.lu beyannamede çıkan iade edilecek KDV ile ödenebiliyordu. 

Yapılan değişiklik sonrası, 2 no.lu beyannamede tahakkuk eden KDV’nin, aynı döneme ilişkin 1  no.lu beyannamede beyan edilen iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan KDV alacağına  mahsubu mümkün bulunmakla birlikte, aynı döneme ait 1 no.lu beyannamede indirim konusu  yapılması mümkün olmayacaktır. 

Öte yandan Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesine konulan tebliğ taslağında yer alan “2 No.lu  KDV Beyannamesinde tahakkuk eden KDV borcuna, aynı döneme ilişkin 1 No.lu KDV  Beyannamesinde beyan edilen iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan KDV alacağının mahsubu mümkün değildir.” cümlesi, Resmî Gazetede yayımlanan 50 Seri No.lu Tebliğde  kaldırılmıştır. Bu cümlenin çıkarılması, bir vergilendirme dönemine ilişkin sorumlu sıfatıyla beyan  edilen verginin, aynı döneme ilişkin 1 no.lu beyannamedeki iade edilecek vergi ile ödenebileceği,  dolayısıyla aynı dönemde indirim konusu da yapılabileceği yönünde beklenti oluşturmuştur. 

Ancak yürürlüğe giren 50 Seri No.lu Tebliğdeki örnekler incelendiğinde, tebliğ taslağında yer alan  cümlenin kaldırılmasının mahsubu mümkün hale getirdiği, ancak indirimi kapsamadığı, dolayısıyla  bir vergilendirme dönemi itibariyle verilen 2 no.lu beyannameden doğan verginin, aynı döneme  ait 1 no.lu beyannameden doğan KDV alacağına mahsup edilse dahi, bu beyannamede indirim  konusu yapılamayacağı, mahsubun gerçekleştiği dönem için sonraki ay verilecek 1 no.lu KDV  beyannamesinde indirim konusu yapılabileceği sonucu çıkmaktadır. 

Nitekim beyanname düzenleme programı da 2 no.lu beyanname ile beyan edilen ve 1 no.lu  beyannameden doğan iadeden mahsubu suretiyle ödenen KDV’nin, aynı döneme ait 1 no.lu  beyannamede indirim konusu yapılmasına izin vermemektedir. Bu durumun, iade alacağı bulunan  mükelleflerin sorumlu sıfatıyla ödediği KDV’yi aynı dönemde indirim konusu yapamaması  dolayısıyla finansman yüküne neden olduğu gerekçesiyle ilgili meslek kuruluşlarının Gelir İdaresi  Başkanlığından çözüm talepleri bulunmaktadır.