Güncel indirimli kurumlar vergisi özelgeleri

Recep Bıyık Mevzuat Eğitim ve Araştırma Başkanı, PwC Türkiye

Nasıl Bir Ekonomi Gazetesi

24 Mayıs 2023

Gelir İdaresince verilen özelgelerden seçilmiş bazılarının özetine, yorum yapmadan zaman  zaman bu köşede yer vermeye çalışıyorum. 

Bugün, teşvikli yatırımlarda indirimli kurumlar vergisi uygulamasıyla ilgili beş yeni özelge  özetlemek istedim. Zor bir konu. Uygulamasıyla ilgili çok farklı görüş ve yorumlar var. Son  zamanlarda yapılan yaygın incelemeler nedeniyle de son derece güncel bir konu. 

Özelgelerin tam metinlerine Gelir İdaresi başkanlığının internet sitesinden ulaşmak mümkün. 

İşletme döneminde yeni yatırımdan elde edilen kazancın tespitinde kanunen  kabul edilmeyen giderler dikkate alınabilir mi? 

(10.04.2023 tarih ve 158575 sayılı özelge) 

Teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya  tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren, yatırıma katkı tutarına  ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır. 

Kanunen kabul edilmeyen giderler nedeniyle safi kurum kazancı yatırımdan elde edilen  kazançtan yüksek olsa dahi indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecek kazanç söz konusu  yatırımdan elde edilen kazancı aşamayacak olup, söz konusu kazancın tespitinde, kanunen  kabul edilmeyen giderlerin dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır. 

Tamamlanmış yatırımla ilgili yatırıma katkı tutarının tamamı kullanılmadan, bu  yatırımdan elde edilen kazanca, diğer kazanç kapsamında indirimli oran  uygulanabilir mi? 

(10.04.2023 tarih ve 7831 sayılı özelge) 

Tamamlanmış yatırımla ilgili olarak önceki dönemlerden kalan yararlanılamayan yatırıma  katkı tutarının, işletme dönemlerinde bu yatırımdan elde edilen kazançlara indirimli kurumlar  vergisi uygulanmak suretiyle kullanılması gerekmekte olup, yatırıma katkı tutarının tamamı  kullanılmadan, bu yatırımdan elde edilen kazançlara diğer yatırım teşvik belgeleri kapsamında  hak edilen yatırım katkı tutarları dikkate alınarak indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün değildir. 

Dolayısıyla, işletme döneminde yararlanılması mümkün olduğu halde yararlanılmayan  yatırıma katkı tutarlarının, endekslenmek suretiyle sonraki dönemlerde kullanılması mümkün  bulunmamaktadır. 

Diğer taraftan, düzeltme zamanaşımı hükümleri de dikkate alınarak, ilgili dönemler için  düzeltme beyannamesi verilmek suretiyle yapılan işlemlerin düzeltilmesi mümkündür. 

Komple yeni yatırımda diğer faaliyetlerden doğan kazançlar kapsamında  indirimli kurumlar vergisi uygulamasında, indirimli oranın uygulanacağı kazanç  nedir? 

(11.04.2023 tarih ve 26829 sayılı özelge) 

Komple yatırım yapmak üzere Ekonomi Bakanlığından alınan, 2012/3305 sayılı Karara göre  düzenlenmiş yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırım devam ederken, diğer faaliyetlerden  elde edilen kazançlara, anılan Bakanlar Kurulu Kararı’nın 15. maddesinin beşinci fıkrası  dikkate alınarak indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün olup, indirimli kurumlar  vergisinin, ticari bilanço kâr veya zararına kanunen kabul edilmeyen giderler eklendikten, tüm 

indirim, istisna ve geçmiş yıl zararları düşüldükten sonra kalan safi kazanç tutarı üzerinden  hesaplanması gerekmektedir. 

Teşvik belgesi eki global listede yer alan yazılıma ilişkin olarak bir yıllık kullanım  hakkı bedeli, yatırım harcaması olarak dikkate alınabilir mi? 

(19.04.2023 tarih ve 174093 sayılı özelge) 

Bir iktisadi kıymetin amortismana tabi tutulabilmesi için, işletmenin aktifine kayıtlı olması,  kullanıma hazır halde bulunması, işletmede bir yıldan fazla kullanılması, yıpranmaya,  aşınmaya veya kıymetten düşmeye maruz bulunması gerekmektedir. 

Yatırım teşvik belgesi ekindeki global listede yer alan çizim yazılımının (autocad) bir yıllık  kullanım hakkının satın alınması/kiralanması karşılığında ödenen abonelik bedeli,  amortismana tâbi bir harcama olmadığından, yatırıma katkı tutarının hesaplamasında dikkate  alınması mümkün bulunmamaktadır. 

Bununla birlikte, ödenen söz konusu bedelin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate  alınması mümkündür. 

Aynı arazi üzerinde tek yatırım teşvik belgesiyle yapılan beş HES’ten ikisi kısmi  bölünmeye konu edilebilir mi? 

(02.03.2023 tarih ve 28826 sayılı özelge) 

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından alınan yazıda, aynı arazi üzerinde tek yatırım teşvik  belgesiyle yapılan 5 adet elektrik enerjisi santraline ait çağrı mektuplarının, kuruluş  süreçlerinin ve geçici kabullerinin ayrı ayrı yürütülmüş olması, her bir santralin elektrik  üretiminin ayrı hesaplanması, servis ve bakım hizmetlerinin ayrı ayrı yürütülüyor olması  nedeniyle, sözü edilen beş ayrı güneş enerjisi santralinin her birinin ayrı bir üretim işletmesi  olarak değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu, ancak anılan güneş enerjisi santralleri tek  bir teşvik belgesi kapsamında kurulmuş olduğundan, tamamlama vizesi işlemlerinin aynı anda  yapılması gerektiği belirtilmiştir. 

Güneş enerjisi santrallerinin her birinin ayrı bir üretim işletmesi niteliği arz etmesi nedeniyle,  Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19. maddesinde diğer şartların da taşınması kaydıyla, bu  santrallerden ikisinin kısmi bölünme işlemine konu edilmesi mümkündür.