Vergi borcu yapılandırma işlemi, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yılın belli dönemlerinde, vergi ödemelerinde yapılandırmaya giderek vatandaşlara ödeme kolaylığı sunmasıdır. Vergi borcu olan herkes yapılandırma için belirlenen tarih aralığında devlet dairelerine giderek veya internet üzerinden talepte bulunabilirler.
Vergi borcu; Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan herkesten, kamu hizmetlerinin karşılamak amacıyla toplanan ücrettir. Bu ücret kişilerin ödeme gücüne göre değişir ancak herkes vergi borcunu ödemekle yükümlüdür.
Bireysel ya da tüzel kişinin vergi borcunun yapılandırılabilmesi için belirlenen tarihler içerisinde devlet dairelerine şahsi olarak giderek, e-posta göndererek veya internet üzerinde yapılandırma işlemine dair talepte bulunmaları gerekmektedir.
Vergi borcu yapılandırma; belli dönemlerde, kişinin ödemesi gereken verginin belli oranının silinmesi ve kalan kısmının devlet tarafından belirlenen tarihler içerisinde taksitler halinde ödenmesidir.
Vergi borcunuzun yapılandırılması, ödemekle yükümlü olduğunuz vergiyi daha rahat ödemenizi sağlar. Ayrıca borcun yapılandırılması, ödemeyi geç yapmanızı engeller çünkü bir kereliğine bile ödemeyi geciktirirseniz kara listeye girersiniz ve kredi alabilme ihtimaliniz yok olur.
Hangi vergi borçlarının yapılandırılabileceği her sene değişiklik gösterebiliyor. Genellikle yapılandırma işlemi olan vergi borçları; maliyeye olan vergi borçları henüz kesinleşmemiş veya dava sürecinde olan cezalar, Kredi Yurtlar Kurumu öğrenim kredileri, motorlu taşıt vergileri, trafik cezaları, nüfus cezaları, askerlik cezaları, otoyol ve köprülerden kaçak geçiş ücretleri ve cezaları, gümrük cezaları ve sosyal güvenlik kurumu tarafından takip edilen sigorta primleridir.
Vergi borçları kanunu düzenlemesi, her sene nisan ayı öncesindeki borçları kapsayarak yürürlüğe konulur. Örneğin 2022 yılında 31 Ağustos'a kadar vergi borcu yapılandırma talebinde bulunan bireysel veya tüzel kişiler, 1 kasım 2022 tarihine kadar ilk taksitlerini ödemeleri gerekmektedir.
Borç yapılandırma başvurusunu yapabilmeniz için ilk önce güncel borcunuzu sorgulamalısınız. Borç yapılandırma başvurusunu sadece güncel vergi borcu bulunan kişiler yapabilir. Güncel borcunuz varsa, başvuru için belirlenen tarihler içerisinde dilekçe doldurarak bizzat devlet dairelerine giderek, e-posta ile yollayarak veya internet üzerinden T.C kimlik numaraları ile başvurularını yapabilirler. İnternet üzerinden başvurusunu Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesinden yapabilirsiniz.
Vergi dairesi borç yapılandırma başvurusu için kişi şahsi olarak borcunu yapılandırmak istediğine dair yazdığı dilekçeyi de alarak başvurusunu yapabilir. İsteğe bağlı başvuruyu internet aracılığıyla e-devlet üzerinden gelir idaresi başkanlığına giriş yaparak da yapabilir.
Yapılandırma başvurusunu internetten de kolaylıkla yapabilirsiniz. E-devlet hesabınıza giriş yaparak Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesine ulaşıp, sizden istenilen bilgileri eksiksiz girmeniz gerekmektedir. Bilgilerinizi girdikten sonra karşınıza borcunuzun görüntülendiği bir ekran çıkacak o sayfa üzerinden başvurunuzu yapabilirsiniz.
Vergi borcu yapılandırma işlemi, belirlenen tarih aralığında bireysel veya tüzel kişilere vergi borçlarını taksitle ödeme imkânı sunulmasıdır. Vergi borcunuzu yapılandırabilmek için ilk önce borç sorgulaması yapmanız gerekmektedir. Güncel vergi borcunuz var ve tek seferde ödeme imkânınız yok ise yapılandırma işlemi için başvuru yapabilirsiniz.
Vergi borcunuzu yapılandırmak için başvurduktan sonra sorgulama işlemini resmi açıklamaya göre, e-devlet üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığına giriş yaparak veya T.C. kimlik numaranız ile interaktif vergi dairesinin internet sitesinden yapabilirsiniz.
Vergi borçlarınızı yapılandırdıktan sonra taksitlerinizi düzenli ve eksiksiz ödemelisiniz. Ödemelerinizi; anlaşmalı bankaların şubelerinden veya internet bankacılıklarından, vergi dairelerine, interaktif vergi dairesine veya gelir idaresi başkanlığı internet sitesinden kolaylıkla yapabilirsiniz. İnternet üzerinde yapacağınız ödeme işlemlerini 7/24 gerçekleştirebilirsiniz. Ödeme sonrasında, ödemeyi yaptığınıza dair size verilen dekontu veya makbuzu kaybetmemelisiniz.
Vergi borcu yapılandırma işlemi, vergi borcuna sahip olan ve yapılandırmak isteyen herkesin sıklıkla kafasını karıştıran bir konudur. Vergi borcu yapılandırma işlemi ile ilgili sıkça sorulan sorular başlıca;
Vergi borcunuzu yapılandırma hakkı kazandıysanız ilk taksiti son gününe kadar ödemekle yükümlüsünüz. Özellikle ilk iki taksiti ödemeyip veya eksik ödeyip yapılandırmayı ihlal edilen kişilerin, diğer taksitleri ödeme hakları elinden alınarak borcu faiz eklenip yeniden hesaplanır.
Yapılandırma yaptıktan sonra ödemesini gerçekleştirmeyen kişinin, diğer taksitleri ödeme hakkı kaybolur. Güncel borcuna faiz eklenerek yeniden hesaplanır ve hesaplanan ücreti yapılandırma olmadan ödemek zorunda kalır.
İlk iki taksiti ödemeyen veya eksik ödeyen her kişinin yapılandırma işlemi sonlanır.
Borcunu ödemediği için yapılandırma işlemi sonlanan bir kişinin tekrar yapılandırmaya başvurabilmesi için devlet tarafından yeni bir kanun çıkartılması gerekmektedir. Aksi takdirde yapılandırma işleminden yeniden yararlanma hakları yoktur. Ancak halihazırda yapılandırılmış bir borç varsa başvuruda söylenilen taksit kadar ödeme yapabilir, borcunu yeniden yapılandırılabilmesi için yeni bir kanun ve yürürlük çıkartılması gerekmektedir.
Vadesi geçmiş yapılandırma borcuna her zaman gecikme zammı eklenmektedir. Ödemenizin vadesi geçtiyse vergi dairelerinden, interaktif vergi dairesinden veya e-devlet üzerinden ödemenizi yapabilirsiniz. Yapılandırma işlemi yaptığınız vergi borçlarınızı; vergi dairelerine, anlaşmalı bankalarına şubelerinden veya internet bankacılıklarından, interaktif vergi dairesinden veya e-devlet üzerinden ödeyebilirsiniz. Vadesi geçmiş yapılandırma borçlarınızı ise sadece vergi dairelerinden, interaktif vergi dairesinden ve e-devlet üzerinden yapabilirsiniz. Ödemelerinizi tamamladıktan sonra, size fatura şeklinde gönderilen dekontunuzu veya makbuzunuzu saklayın.
Vergi borcunu yapılandıran herkes faizin tamamını ödemekten muaf oluyor. Bireysel kişi veya tüzel kişi fark etmeksizin borcun miktarına göre belirli bir oranda faiz siliniyor.
Devlete borçlanan ve borcunu zamanında ödemeyen herkesin evine, arabasına ve tüm mallarına haciz konarak elinden alınır. Borçlarını taksitle ödemek için yapılandırma işlemine başvurması ise kişinin haczini kaldırmak için yeterli değildir. Haczin kaldırılabilmesi için kişinin taksitlerini düzenli ve eksiksiz ödemesi gerekmektedir. Taksitlerini düzenli bir şekilde ödeyen borçluların, haciz işlemi yavaş yavaş kalkar ve zamanla malları geri gerilir.
Vergi borcunuzu yapılandırma işlemi başvurma aşamasında seçtiğiniz taksit sayısını, başvuru işlemini tamamladıktan sonra değiştiremezsiniz. Bu nedenle, örneğin 18 taksit olarak başvurduysanız en fazla 18 taksitte borcunuzu bitirmek zorundasınız. Kaç taksit olacağı ise kişisinin borcuna ve isteğine göre değişmektedir. İkişer ay şeklinde yapılacak olan taksitler 6,9,12 ve 18 taksit olarak değişkenlik gösterir. Azami ödeme şekli 36 taksittir.