Yeni Nesil Satınalma Araştırması 2023

Katılımcıların %89'u Satınalma bölümünün stratejik öneme sahip olduğunu ve kuruluşların finansal durumuna etki ettiğini vurguluyor. Geçmiş yıllara bakıldığında (2021 - %78, 2022 - %75), Satınalma bölümü algısında olumlu yönde önemli bir değişim olduğu görülüyor.

Satınalma organizasyonu yapılanmasında en yaygın kullanılan model %38 ile direkt ve endirekt satınalma oluyor. Bu modelin getirdiği maliyet ve süreç verimliliği avantajlarıyla iyi uygulama olarak değerlendirilen kategori bazlı stratejik ve operasyonel satınalma yapılanmalarında gelişim fırsatları olması dikkat çekiyor.

Satınalma departmanlarının %65’i Direktör ve üstü seviyesinde yönetilirken, en üst seviye yöneticilerin %56’sı Genel Müdür/CEO’ya raporlama yapıyor. Satınalma bölümünün stratejik önemindeki artışa rağmen geçen senelere kıyasla yönetim ve raporlama seviyelerinde değişiklik gerçekleşmediği gözlemleniyor.

Katılımcıların %47’si net olarak belirlenmiş standart satınalma süreçlerine sahip olduklarını ifade ediyor. Ancak bu oran, süreçlerde hala gelişim alanlarının olduğunu gösteriyor.

Satınalma bölümleri için en önemli konular %51 ile maliyet düşürme, stok seviyelerini düşürme ve işletme sermayesini azaltma olarak belirtiliyor. Beş yıllık planlarda da aynı konular %34 ile yine ilk sırada yer alıyor. Stratejik satınalma, stratejik ortaklık ve iş birlikleri kurma ise öncelikler arasında ikinci sırayı alıyor.

Kalite, %47 ile hizmet satınalma kararlarını etkileyen en önemli kriter olarak belirtiliyor. Malzeme satınalma kararlarında ise geçen yıl %41 ile ilk sırada gelen kalite, bu yıl yerini %39 (2022 - %23) ile birinci sıraya yükselen toplam satınalma maliyetine bırakıyor.

Sürdürülebilirlik konusundaki bilgi seviyesinin katılımcıların yalnızca %37’si tarafından İleri olarak değerlendirilmesi, sürdürülebilirliğin Türkiye'de önemi giderek artan bir gelişim alanı olduğuna işaret ediyor.

Belirli bir sürdürülebilirlik stratejisi olmayan, uygulanmayan veya çalışanları ile paylaşılmayan şirketlerin oranı %16 iken, Satınalma bölümü özelinde bu oran %34'e yükseliyor.

ESG odaklı satınalma hedefleri arasında bilgi güvenliği ile iş sağlığı ve güvenliği %45 ile öne çıkarken, bunu %44 ile enerji yönetimi takip ediyor.